CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2020 yılı bütçesinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Kirazlı’da yapılmak istenen siyanürlü altın madenciliğini gündeme getirmiş, Ceylan’ın, “Çevreyi korumakla görevli Bakanlığınız, Çanakkale’de on binlerce ağacın kesilmesine seyirci kalmıştır” şeklindeki sözlerine Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’dan cevap gelmişti. İlgili kurum ve bakanlıklarla Cumhurbaşkanı Yardımcısı nezdinde bir araya geldiklerini belirten Kurum, verilmiş ruhsatların durdurulması dâhil her türlü süreci toplantı çerçevesinde değerlendirdiklerini belirterek, Komisyonda ruhsatın yenilenmemesine karar verildiğini ifade etmişti. Kurum, komisyon tutanaklarına geçen konuşmasında, “Komisyonda ruhsatın yenilenmemesine karar verildi. Biz de doğamızı, çevremizi herkes gibi korumak istiyoruz. Bize bırakılmış emanetleri çocuklarımıza en iyi şekilde koruyarak aktarmak istiyoruz ki bu çerçevede zaten bu süreci de durdurduk. Buna ilişkin de Bakanlığımızda şu an bir komisyon var. Bu komisyon, gelen bütün ÇED sürecini, gelen bütün ÇED başvurularını -ki öyle yüzde 97-98 başvurudan olumlu karar falan çıkmamaktadır- gelen bütün süreci çevreye ve doğaya zarar verip vermediği gözetilerek detaylı bir şekilde incelemektedir” ifadelerini kullanmıştı. Kazdağları Doğal ve Kültürel Varlıkları koruma Derneği Başkanı ve Ekoloji Birliği Eş sözcüsü Süheyla Doğan ile Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) eski Şube Başkanı ve önceki dönem CHP İl Genel Meclisi üyesi Hicri Nalbant, Bakan Kurum’un açıklamasını değerlendirdi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sorumluluğunun ÇED olumlu ya da olumsuz kararı vermek olduğunu belirten Doğan, Kirazlı’da ÇED raporuna uyulmadığı… sebebi ile ÇED olumlu kararının iptalini istediklerini, öncelikle ‘ÇED olumlu kararını iptal etmeleri gerektiğini’ söyledi. Ruhsatın verilmesi ile ilgili asıl sorumluluğun ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda olduğunun altını çizen Doğan, Enerji Bakanlığına, Çevre Bakan’ı Kurum’un sözlerini hatırlatarak, “Hakikaten ruhsat iptal edilmiş midir, bir daha yenilenmeyecek midir?” Şeklinde soru yöneltmeyi düşündüklerini ifade etti. Bakan Kurum’un açıklamaları ile ilgili tereddütleri olduğunu belirten Nalbant ise, bütün ÇED’lerin yüzde 98-99 oranında olumlu sonuçlandığını ve bununla ilgili Bakanlığa eleştiriler olduğunu, Bakan Kurum’un bu eleştirilerden dolayı açıklamada bulunduğunu söyledi. Kirazlı’da ÇED aşamasının geçildiğinin altını çizen Nalbant, şu anda orman teşkilatına kesimleri durdurması için yazı göndermeleri gerektiğini söyledi. ‘Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bir araya gelerek, ‘bütün işlemler durdu’ demeleri gerektiğini ifade eden Nalbant; “Şu anda böyle bir şey diyebilirler mi? diyemezler” dedi.
“Alanda denetim yapıp ‘ÇED iptal etmeleri’ gerekirdi”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sorumluluğunun ÇED olumlu ya da ÇED olumsuz kararı vermek olduğunu belirten Doğan; “Öncelikle Çevre Bakanlığı’na daha önce başvurduk. ‘ÇED raporuna uyulmuyor, 45 bin ağaç yerine şu kadar ağaç kesilmiştir…’ bu nedenle ‘ÇED olumlu kararını iptal edin’ dedik. Onların bu sorumluluğu yerine getirip bu kararı iptal etmeleri gerekirdi. ‘Gelip, denetleyip, ÇED’e uyulmamıştır deyip, ÇED olumlu kararını iptal etmeleri’ gerekirdi. Kendi sorumluluk alanları aslında bu. Hesap vermek değil. Önce bunu yapıp, bu kararı vermeleri gerekir. Komisyon kurulduysa bu memnuniyet verici. Ama geçerli olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yapacağı açıklamadır. Çünkü işletme ruhsatını veren bu Bakanlıktır. Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın işletme ruhsatı ile ilgili karar vermesi zaten mümkün değil. Kendisi bir komisyondaysa ancak bir görüş verebilir diye düşünüyorum. Enerji Bakanı’ndan da böyle bir açıklama bekliyoruz. Enerji Bakanlığı’na yazı yazmayı düşünüyoruz. ‘Çevre Bakanı böyle diyor, ancak siz ne diyorsunuz? Hakikaten ruhsat iptal edilmiş midir, bir daha yenilenmeyecek midir?’ Şeklinde bir sorular yöneltmeyi düşünüyoruz. Bu konuyla ilgili işin ilgili Bakanı’nın yanıt vermesini isteyeceğiz. Çevre Bakanı da kendi alanı ile ilgili kararını versin” dedi.
“Bakan, ‘projeyi iptal ettireceğiz, projeye izin vermeyeceğiz’ diye bir şey söylemiyor”
Açıklama konusunda tereddütleri olduğunu ifade eden Nalbant; “Açıklama birincisi komisyonda yapmış ve Kirazlı’nın adı da aslında çok geçmiyor. Sonuçta ‘kesin olarak bu projeyi iptal ettireceğiz, projeye izin vermeyeceğiz’ diye bir şey söylemiyor. Bütün ÇED’lerin yüzde 98-99’u olumlu sonuçlanıyor. Bu yönde Bakanlığa bir suçlama var. Zaten böyle bir komisyonda Bakanlık’ta var. Yeni kurulmuş bir komisyon değil. Bu komisyon, şirketlerin ‘lehine’ çalışan bir komisyon. Kirazlı’da zaten ÇED aşaması geçilmiş. Burayı direk söylemiyor. ‘Bundan sonra yapılacak başvuruları titizlikle inceleyeceğiz’ diyor. Yani Bakan bana göre kafa karıştırmış. Bizde ‘bu açıklamalar olumsuz’ demiyoruz, ancak titizlikle takip ediyoruz. İnşallah herkesin anladığı gibi bir karar çıkar. Ruhsatlarla Enerji Bakanlığı ilgileniyor. En azında böyle niyeti olan insanların şu anda orman teşkilatına kesimleri durdurması için yazı göndermesi lazım. Böyle bir şey şu anda yok. Madenciler, ‘orman iznine göre bizim çalışmalarımız sürüyor’ diyor. ‘Ruhsat yenilenmedi ama ormandan aldığımız izinlerle iş yapıyoruz’ diyorlar. 3 Bakanlık bir araya gelmeli. ‘Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı.’ Bu Bakanlıklar bir araya gelecek ve ‘bütün işlemler durdu’ diyecekler.’ Diyebilirler mi diyemezler. Bunu diyene kadar da bu açıklamaların gerçekliği ne kadar olur tartışılır. Ancak yine de bu açıklamalar hiç olmamasından daha iyi diye düşünüyoruz. Bunun arkasından bütün dünyada ses çıkartmış bir eylemin sonucu olmalı. Buradan da bir şey çıkar diye düşünüyorum” dedi.
(Eren Aşnaz)
