havadurum
Nevin Yüksel

nevin@canakkaleolay.com

1963 ULUS UÇAK KAZASI

1 Şubat 1963 Cuma günü Ankara'nın Ulus şehrine felaketi hatırlamak için gidiyoruz.

2449
1 Şubat 1963 Cuma günü Ankara, Ramazan ayının ilk gününe güneşli başlamıştı. Ankaralılar Ramazanın telaşesi ile yeni güne uyanmış, iftar hazırlıklarını son güne bırakanlar Ankara`nın kalbi Ulus`taki halden ve çevre dükkânlardan alışveriş yapmaya koyulmuşlardı. Ulus en kalabalık günlerinden birini yaşıyordu.
 
1 Şubat 1963 tarihinde Lübnan`ın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi Middle East Airlines`a ait Viscount tipi bir yolcu uçağı 265 sayılı seferine hazırlanıyordu. Kıbrıs`ın Nicosia Havalimanı`ndan kalkışın ardından birkaç saat sürecek uçuşla Ankara Esenboğa Havalimanı`na hava kararmadan önce iniş planlıyordu. İngiliz yapımı Viscount kabin basınçlandırılan, haliyle yüksek irtifalara tırmanabilen, konforlu ve güvenli döneminin en gelişmiş uçaklarından biriydi. 75 yolcu taşıyabiliyordu. Ancak o gün kapasitesinin çok altında bir sayıyla 11 yolcu ile Kıbrıs`tan havalanmıştı. 11 yolcuya 2 pilot ve bir de kabin görevlisi eşlik edecekti. 
 
Saat 16:04`da Esenboğa Havalimanı yaklaşma kontrol ile iletişime geçen Lübnan uçağı, 18 bin 500 feetten 10 bin 500`e alçalmak için serbest kılındı. Uçak 12 bin 500 feetteyken Gölbaşı üzerinden geçti ve alçalmaya devam etti. Saat 16:07`de Lübnan uçağı 10 bin feette olduğunu rapor etti. 2 dakika sonra 8000 feet irtifaya alçalan uçak, Ankara NDB üzerinden geçti. Esenboğa 03 pistine iniş planlanıyor ve uçak 8000 bin feetten 6500`e doğru alçalmasını sürdüyordu. Ta ki 7000 bin feette kötü bir sürpriz ile karşılaşana kadar.
Lübnan uçağı, Ankara üzerinde Esenboğa Havalimanı`na doğru alçalmaya devam ederken, Türk Hava Kuvvetleri`ne ait bir C-47 de rutin bir eğitim uçuşunun sonuna gelmek üzereydi. Saat 14:22`de Ankara Etimesgut Hava meydanı`ndan kalkan C-47, uçuşun eğitim kısmını tamamlamış, yaklaşık 1 buçuk saat süren bu eğitimden sonra Etimesgut meydana, görerek şartlarda uçuş yaparak dönüyordu. Esenboğa`ya iniş için alçalan Lübnan Viscount`u ile eğitim uçuşundan Etimesgut`a dönen hava kuvvetleri C-47`si, Akköprü semalarında, 7000 bin feet yani 2133 metre irtifada, havada çarpıştı. Çarpışmanın 16:12 ile 16:14 arasında bir anda yaşandığı tahmin ediliyor.
 
Çarpışan uçakların parçaları kilometrelerce alana yayılmıştır. Ayın ilk günü maaş çekmek için banka sırasında bekleyen halk, saçılan uçak parçalarının hedefi olmuştur.
C-47`nin parçaları Samanpazarı ve Yenimahalle taraflarına düşmüştü. Lübnan uçağının parçaları ise merkeze yani Ulus ve çevresine düşmüştür. Uçaktan kurtulan kimse olmamıştır. Ama ne yazık ki en büyük can kaybı karada yaşanmıştır. Kesin sayı bilinmese de 120 kişi uçak parçaları yüzünden hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Şans eseri yolcu uçağı o an ikindi namazı kılınan Zincirli Camii`nin üstüne değil de yakınlarına düştüğü için can kaybı 120 ile sınırlı kalmıştı. Bu sayı bile felaketti aslında.
 
1 Şubat 1963 Cuma günü, Ulus ve çevresini kaplayan kesif duman Ankara`nın her yerinden görülmüş ve başkent tarihinde ilk defa yıllar yılı hafızalardan silinmeyecek korkunç bir faciaya tanıklık etmişti...