Krizi fırsata dönüştürerek, olağanın üzerinden zam yapılmasına karşı, Ticaret Bakanlığı`ndan yapılan açıklamada `81 ilde spekülatif fiyat artışlarına karşı eş zamanlı denetim yapıldığı belirtildi. Açıklamada, bazı ürünlerde normalin üzerinde fiyat artışı gözlendiği ve idari işlem başlatıldığı belirtildi. Konuya dair açıklama yapan TÜKODER Şube Başkanı Ali Rıza Berkit, tüketicileri uyardı. Geçen yıl ile bu yılki fiyat farklarında büyük artış olduğunu belirten Berkit, sağlayıcıların bunu fırsat olarak görmemesi gerektiğini söyledi. Ticaret Bakanlığı tarafından başlatılan denetimlerin yetersiz olduğuna dikkat çeken Berkit, tüketici derneklerine ‘denetim’ yetkisi verilmesi gerektiğini ifade etti. Serbest piyasa ekonomisine dayalı olarak, ‘rekabet’in gerektiği gibi oluşmadığına dikkat çeken Berkit, sistemin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Kriz sebebi ile temel tüketim maddeleri ‘elektrik, su, doğalgaz’dan alınan yüksek vergilerin geri çekilmesi gerektiğini belirten Berkit, sağlayıcıların ise temel maddelerde indirime gitmesi gerektiğini açıkladı.
“Tüketim bedelleri incelenmeye başlandı”
Berkit; “Son günlerde ülkemizde ve ilimizde ciddi ekonomik sıkıntılar yaşanmakta. Tüketicilerde bundan direk olarak olumsuz etkilenmekte. Özellikle market zincirlerinde tüketicilerin geçen sene ödedikleri fiyatlarla, bu yıl ödedikleri fiyatlarda yüzde elliye yakın fiyat farkı var. Bunu sağlayıcıların fırsat bilmemesi gerekiyor. Buna dikkat etmeleri gerekiyor. Hali hazırda Ticaret Bakanlığı, Türkiye genelinde ciddi denetlemeleri var. Ancak bu yeterli değil. Bakanlık bu hepsine yetişemiyor. Tüketici derneklerine de denetim hakkı verilmeli. Her gün alışveriş merkezlerinde ve marketlerdeler. Bakanlık bunlardan faydalanmalı. Sağlık İl Müdürlüğü ve Ticaret Bakanlığı bu işi yapıyor. Ticaret Bakanlığı, un ve salça üzerinden bazı market zincirlerinin tüketim bedellerini incelemeye başladı” dedi.
“Rekabet sistemi yeniden gözden geçirilmeli”
Rekabet sisteminin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirten Berkit; “Satıcılar, örgütlü olarak hareket edip aynı etiketi koyunca tüketici fiyatın normal olduğunu düşünüyor. Halbuki değil. Rekabet sisteminin yeniden gözden geçirilip, çalışması lazım. Rekabet etmeyen kuruluşlara ceza verilmesi lazım. Zaman zaman ülkemizde ve ilimizde bunları duyduk. Çimento sektörü ve benzeri sektörlerde rekabet yapmayan kurumlara yıllar önce ciddi yaptırımlar gelmişti. Bu, bankacılık sisteminde de uygulanmıştı. Ancak, temel tüketim maddelerinde böyle bir şey göremediğimiz için üzgünüz” dedi.
“Vergilerin indirilmesi gerekiyor”
Vergilerin indirilerek, temel tüketimde mutlaka indirime gidilmesi gerektiğinin altını çizen Berkit; “Biz, yerelde Çanakkale’de TÜKODER olarak zincir marketlerin satışlarını ve kar marjlarını bir kez daha gözden geçirmelerini öneriyoruz. Bu böyle giderse bizde tüketicilerin tüketimden gelen haklarını kullanıp, tüketmeme etkinliklerine başlayacağız. Ama onlardan beklentimizde bu süreci biraz daha kar marjlarını düşürerek, kampanyalar yaparak ucuz fiyattan temel tüketim ürünleri vermeleri. Bunda da yine Merkezi Hükümetin örnek olması lazım. Ülkenin kalkınabilmesi ve bu krizden çıkması için vergilerin azaltılması ve üretimde teşvike gidilmesi lazım. Temel tüketim maddelerinde vergiler çok hızlı bir şekilde indirilmeli. Mesela, elektrikte kaçak kayıp bedellerinin hemen kaldırılması lazım. Suda benzeri vergiler var. Onların düşürülmesi lazım. Doğalgazda benzeri şekilde vergiler sıfıra indirilmeli. Burada örnek olan hükümet olacak. Bir yerde sağlayıcılarda kar marjını düşürüp, tüketicilerin rahat etmesini sağlayacaklar. Şu anda elektrikte dağıtım bedeli altında yine fiyatlandırmalar yapılıyor. Bunların kaldırılması lazım. Biz, sadece ne tüketiyorsak onu ödemeliyiz. Elimde 164 TL’lik fatura var. Bunun 82 TL’si tüketim bedeli, geri kalanı ise vergi. Gelişmiş ülkeler fazla vergilerini geri halka dağıtıyor. Bizde hala yeni vergiler ekliyoruz” dedi.
(Eren Aşnaz)
