havadurum

Bir kültürdür "Ayvacık Halısı'

524

 Ayvacık’ın ismini duyuran ünlü el doku-ması halıları, geleneksel el dokumacılığı, yöre halkının Troya’dan beri en köklü geleneklerinde biri. İlçe ve köyler dolaşıldığında, çoğu evde halı, kilim dokuma tezgahı olduğu görüle-biliyor. Bu tezgahlar her zaman kullanılmasa da, her an halı dokunacak gibi el altında. Ayvacık Belediye Başkanı Mehmet Ünal Şahin, Ayvacık’ın tam 100 yıl garantili olarak satılan halıları ile ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Halılara yansıyan bu motifler yüzyıllar önce bu göç yolunda atalarından gördüklerini, kafalarında taşıdıkları bu desenleri, motifleri ve kültürleri getirmişler bu güzel şehrimize. Ayvacık’ın yöresel halılarından söz ederken yöre ağzındaki dokuma ile ilgili kavram zenginliğinden bahsetmek yerinde olur. Yöre halkı çözgüye ‘eriş’, atkıya ‘argaç’, ilmeye ‘din’, bir ilme sırası ve iki atkı sırasına ‘sıyırdım’, halının iki ucundaki kilimliğe ‘halının eteği’, bordürlerine ‘halının suları’ gibi isimler verilmiştir. İlçemizi kuran atalarımız, göçer durumdan yerleşik duruma geçtiklerinde, atalarından gördükleri o düğümleri dokumaya ilmek ilmek yansıtmışlar. Aslında bunun adına halıcılık deniyor. Ama sırf yerde yayılan bir nesne değil. Ayvacık halısı yöreye özgün desenlere sahiptir. Yörede halı dokuyan aileler halıya duygu ve düşüncelerini katmaktadır. Bu dokuma işine de ‘düğümlü dokuma’ denir. Ayvacık yöresinde halı dokumacılığı yöre halkının önemli bir geçim kaynağı olmuştur. Halı ve kilim sanatı, ilçemizde en çarpıcı ve göz alıcı örnekleriyle, varlığını sürdürmektedir. Yöremizde yapılan halıların, hikayelerine göre desen, desenlerine göre de isimleri ile anılırlar. Bunlardan bazıları Turnalı, Oklu, Kabak Çiçeği, Elek, Altın Tabak, Hayat Ağacı, Türkmen Gülü, Yeşil Budak, Baratlı, Eski Yörük, Eli Belinde bu desenlerden en çok bilinenleridir” dedi. 

 
“Ayvacık halısı zaman içinde yok olacak” 
Başkan Şahin, “Ayvacık halı ve kilimleri, desenlerinin orijinalliği sayesinde; dünya halıcılık literatüründe haklı bir üne sahiptir. Halen ilçemiz ve köylerinde halı dokuyan ailelerimiz vardır. Halıcılık yüzyıllardır bu bölgede yapıldı. 67 köyü bulunan ilçemizin en az 30 köyünde halı dokunurdu. Artık günümüzde insanlarımız halı dokuma işiyle uğraşmıyorlar. Geriden gelen genç nesilde halı dokuma işine bakmıyor. Gençlerimiz halı dokuma işine ilgi duymayınca, halıcılık kültürü yavaş yavaş azalmaya başladı. Halı dokuma işi kitaptan okumayla da yapılacak bir iş değil. Bu gelenek ve göreneklerle, kafadaki aktarımlarla meydana gelen bir ürün.  Gençlerimiz bu halı dokuma işini yapmayınca halıcılık kültürü zaman içinde yok olacak” ifadeleri ile açıklamasını tamamladı. 
(Haber Merkezi)
Paylaş