Ülke genelinde yaşanan ekonomik krizin, etkisi büyüyerek her kesimi etkilemeye devam ediyor. Yapı denetim sektöründe faaliyet gösteren aynı zamanda Çanakkale Belediye Meclis Üyeliği de yapan İnşaat Mühendisi Egemen Ergun, özellikle inşaat sektörünün olumsuz etkilendiği kriz sürecini gazetemiz Çanakkale OLAY’a değerlendirdi. Çanakkale Belediyesi’nin normal şartlarda yıl içersinde ortalama 700-800 yeni yapı ruhsatı kestiğini ifade eden Ergun, ancak bu yıl ilk 5 ayda yalnızca üç ruhsat kesilmesinin krizin derinliğini ortaya koyduğunu söyledi. Ergun, “Bu krize yakalanacağımız belliydi. Ülke geneline baktığımızda herkes müteahhit olabiliyor. O yüzden hesap kitap bilmeden oluşan bir balonun patlaması sonucu sektörel olarak çok sıkı bir darbe yedik. Bu ivmenin yeniden yükselmesi için 3-4 yıla ihtiyacımız var. Çanakkale Belediyesi, yılda 700-800 tane yeni yapı ruhsatı keserdi. Biz, Çanakkale’de 10-12 firmayız. Dolayısıyla 700-800 yapı ruhsatını paylaştırdığımız zaman, herkes bu pastadan yararlanabiliyordu. Ancak geldiğimiz noktada Çanakkale Belediyesi tarafından 2019’un ilk 4-5 ayında kesilen ruhsat sayısı üç” dedi. Devlet tarafından sıkıntının çözümüne yönelik yapılan acil eylem planının, kimseye yaramadığını, aksine herkesi daha da geriye götürdüğünü söyleyen Ergun; “Acil eylem planı olarak devlet, birçok kez değişime uğrayan yönetmeliği 2019’a girmeden yeniden değiştirdi. Bu, doğal olarak ‘öyle bir çöküş yaşıyoruz ki, en azından yönetmeliği değiştirelim’e dönüştü. Fakat bu da soruna çözüm değil. Türkiye’deki yapı denetimleri toplayıp böyle bir şey söylemediler. Hiç kimseye bir şey sormadan, danışmadan uygulamaya koyuldular. Bu tip yönetmelik değişikliklerinde ilgilileriyle çalıştaylar düzenleyerek doğru sonuca varabilirsiniz diye düşünüyorum. Şu anda Çanakkale’deki yapı denetim firmaları maaş ödeyemeyecek duruma geldiler. Devlet, sektörle ilgili iyileştirme yaptığını düşündüğü her şeyde bizi bir adım geriye attı” dedi. Yabancıya konut satışı konusuna da değinen Ergun; “Türkiye’de sadece Çanakkale ve Hatay’da taşınmaz satışı yok. Yatırım yapacak yabancı gelecekse olur fakat, maalesef biz selefi toplumuna yakın olan insanları kabul ediyoruz. Durumun ise uzun vadede toplumsal olarak sıkıntı yaratacağı düşüncesindeyim” ifadelerini kullandı.
“İnşaat sektöründeki 3 bin-4 bin vatandaş işsiz”
Çanakkale Belediye Meclis Üyesi İnşaat Mühendisi Egemen Ergun; “Bu yıl, piyasalardaki en kötü yılı geçiriyoruz. 2004 yılının haziran ayından itibaren yapı denetim sektörü içerisindeyim ve bu kadar kötü bir sezon görmedim. 2008 krizinde de işler çok kötüydü ama bu yıl daha kötü geçiyor. Türkiye’de ekonomik şartlar sadece inşaat sektöründe değil, hiçbir sektörde iyi gitmiyordu. Bu krize yakalanacağımız belliydi. Ülke geneline baktığımızda herkes müteahhit olabiliyor. O yüzden hesap kitap bilmeden oluşan bir balonun patlaması sonucu çok sıkı bir darbe yedik. Ekonomik durgunluk sürecinin de oldukça uzun olacağı söyleniyor. Bu ivmenin yeniden yükselmesi için 3-4 yıla ihtiyacımız var. Şu anda da dibe doğru gidiyoruz, hala stabil bir pozisyona geldiğimizi düşünmüyorum. Çanakkale Belediyesi, yılda 700-800 tane yeni yapı ruhsatı keserdi. Biz, Çanakkale’de 10-12 firmayız. Dolayısıyla 700-800 yapı ruhsatını paylaştırdığımız zaman, herkes bu pastadan yararlanabiliyordu. En az çalıştırmak zorunda olduğumuz personel sayısı, 10-12 civarında. Çanakkale Belediyesi tarafından 2019’un ilk 4-5 ayında kesilen ruhsat sayısı üç. Onlar da 2018 yılının son aylarından kalma ruhsatlar. Belediyenin en büyük gelir kaynağı olan inşaat ruhsatı, neredeyse yüzde 100’e yakın bir düşüş yaşıyorsa belediye de ekonomik olarak çok sıkıntı yaşayacaktır. Şu anda yapı denetimler personel çıkartıyor, daha sonra proje çizen mimar ve mühendisler yanındaki personelini çıkartacak, belki de belediyeler personel çıkartmak zorunda kalacak. Çünkü herkes, bir gelir kaybına uğramış durumda. Seçim çalışmaları sırasında da yüzde 60’a yakın gelir kaybından bahsediliyordu. Bunun daha fazla olacağından korkuyoruz. Belediyelerin burada yapması gereken yeni bir gelir kaynağı yaratmak. Çanakkale Belediyesi’nin bununla ilgili çalışmaları var. Belediye Başkanımız Ülgür Gökhan ve Belediye Başkan Yardımcımız İrfan Mutluay öncülüğünde kooperatifleşme çalışması var. Umarım, bu proje başarılı olur. Çünkü Çanakkale Belediyesi böyle bir gelir kaynağı, istihdam yaratmazsa Çanakkale çok ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir. İnşaat sektöründe ortalama 3 bin-4 bin gurbetçi istihdam ediliyordu. Fakat şu an, bu kadar insan işsiz kalmış durumda. Doğal olarak oturup, daha başka sektörlerde neler yapılabilirizi konuşmamız gerekiyor” dedi.
“Devlet, iyileştirme yaptığını düşündüğü her şeyde bizi bir adım geriye attı”
Çanakkale Belediye Meclis Üyesi İnşaat Mühendisi Ergun; “Konut sektöründe iki tane müteahhit derneği var. Ben, iki derneğin de bir acil eylem planı yapacaklarını sanmıyorum. Sermayenin acil eylem planı, öncelikle işçi çıkartmaktır. Birçok firma ya da müteahhit dernekleri de onu yapmıştır. Biz de mimarı mühendisi çıkartmak zorunda kaldık. Yapı denetim sisteminde bu zamana kadar birçok yönetmelik değişti. Acil eylem planı olarak devlet, birçok kez değişime uğrayan yönetmeliği 2019’a girmeden yeniden değiştirdi. Bu, doğal olarak ‘öyle bir çöküş yaşıyoruz ki, en azından yönetmeliği değiştirelim’e dönüştü. Fakat bu da soruna çözüm değil. Bizim yapı denetim sektöründe daha önce mal sahipleri istedikleri firma ile çalışıyorken, Ankara’dan atamalı elektronik sistem getirdiler. Onun da bir kontrol mekanizması olduğunu düşünmüyoruz. Bu tip uygulamaların şeffaf ve taraflarca kabul edilebilir olması gerekir. Zaten iş de yok. Sadece yapı denetimde değil, deprem yönetmeliğinde de değişiklik yaptılar, zemin etüt formatında da değişiklik yaptılar. Dolayısıyla bunu yaparken, bir çalıştay vb. yapmadılar. Her yönetmeliği çıkardıklarında içeriğinde yine kendileri için çıkartmışlar diyeceğimiz bir sürü yeni terimle karşılaşıyoruz. Yani Türkiye’deki yapı denetimleri toplayıp böyle bir şey söylemediler. Hiç kimseye bir şey sormadan, danışmadan uygulamaya koyuldular. Bu tip yönetmelik değişikliklerinde ilgilileriyle çalıştaylar düzenleyerek doğru sonuca varabilirsiniz diye düşünüyorum. Şu anda Çanakkale’deki yapı denetim firmaları maaş ödeyemeyecek duruma geldiler. Devlet, sektörle ilgili iyileştirme yaptığını düşündüğü her şeyde bizi bir adım geriye attı” ifadelerini kullandı.
“Yabancıya konut satışı Çanakkale için uygun değil”
İnşaat Mühendisi Ergun; “Türkiye’de sadece Çanakkale ve Hatay’da taşınmaz satışı yok. Bu, yıllar önce bakanlar kurulu tarafından alınmış bir karar. Bunun değişmesine yönelik tavizler istediler. Geçen gün bir video izledim, yabancıya satışın serbest olduğu İstanbul’da spiker, 23 Haziran ile ilgili soru soracak, fakat yabancı olduklarını söyleyerek kimse cevaplamıyor, spikerin her görüş olmak istediği vatandaşın yabancı olması, sadece bir rastlantı değildir. Burada yabancıya satış, doğal olarak şehirlerin yapısını bozuyor. Yatırım yapacak yabancı gelecekse olur fakat, maalesef biz selefi toplumuna yakın olan insanları kabul ediyoruz. Bu, Çanakkale için de uygun olacağını düşünmüyorum” dedi.
(Baykal Sağlam)
