Hükümet tarafından zeytinlik alanların imara açılmasını öngören Torba Yasa Meclise sunuldu. CHP Milletvekili Erkek, yasanın zeytinlik alanların rant uğruna bilinçli bir şekilde yok edileceğini belirttiği Meclis Araştırma Önergesi hazırladı. Erkek, hazırladığı önergede; “2012 yılında, yönetmelik değişikliği ile zeytinliklerin yok edilmesinin önündeki engeller kaldırılmış ve zeytinlikler altın ve diğer maden arama şirketleri ve termik santrallerin insafına bırakılmıştır” dedi.
Milletvekili Erkek, hazırladığı önergede; “Zeytin ağacı ölümsüzlüğün simgesidir, aynı zamanda hayat ağacıdır. Başka bir açıdan gördüğümüz bir zeytin ağacı insanlık tarihi kadar eski olabilir. Böyle bir öneme sahip, zeytin, maalesef ülkemizde hak ettiği değeri görememekte ve rant uğruna bilinçli biçimde yok edilmektedir. 2012 yılında, yönetmelik değişikliği ile zeytinliklerin yok edilmesinin önündeki engeller kaldırılmış ve zeytinlikler altın ve diğer maden arama şirketleri ve termik santrallerin insafına bırakılmıştır. 03.04.1996 tarih ve 22600 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılmasına Dair Yönetmelik’te 03.04.2012 tarih ve 28253 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren değişiklik ile ‘zeytinlik saha’ 25 dönüm üzerindeki alan olarak tespit edilmiştir. Yönetmeliğin 3. maddesine eklenen “zeytinlik saha” tanımıyla 25 dekarın altındaki büyüklükteki zeytinlik alanlar, “korunan zeytinlik” olmaktan çıkarılmıştır. Aynı yönetmeliğin 23. maddesi “zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az üç kilometre mesafede zeytin ağaçlarının bitkisel gelişimini ve çoğalmalarını engelleyecek kimyevi atık, toz ve duman çıkaran tesis yapılamaz ve işletilemez. Bu alanlarda yapılacak zeytinyağı fabrikaları ile küçük ölçekli tarımsal işletmelerin yapımı ve işletilmesi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın iznine bağlıdır.” diyerek zeytinlik sahalara dair düzenleme yapmıştır. İşte bu yönetmelik düzenlemesi, genişletilerek yasal düzenleme haline getirilmek istenmektedir” dedi.
“Zeytin, 10 milyon geçimini sağladığı bir üründür”
Zeytinliği bitireceği için daha önce Meclis’ten 6 defa geri çekilen taslağın tekrar meclise getirildiğini belirten Erkek, hazırladığı önergenin devamında; Taslakla ‘zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede, zeytinliklerin bitkisel gelişimini ve çoğalmalarını engelleyecek kimyasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu yetkisini gerektiğinde valiliklere devredebilir’ demektedir. Düzenlemeyle göre, zeytinliklerde yapılaşma iznini çoğunluğunu bürokratların oluşturduğu Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu verecektir. Ülkemizdeki zeytinlik sahaların yarısından fazlasının 25 dekarın altında ve ortalama büyüklüğünün 10 dekar civarında olduğu, Marmara, Ege, Akdeniz kıyıları ve bölge illerinin önemli bir kesimi başta olmak üzere Türkiye genelinde yaklaşık 500 bin ailenin geçim kaynağı olan zeytin, doğrudan ve dolaylı olarak 10 milyon kişinin geçimini sağladığı bir üründür. Akdeniz ikliminin olduğu ve zeytin üretiminde payı yüksek olan ülkelerde yaşanan olumsuz hava koşulları, zeytini uluslararası anlamda önemli hale getirmiştir. Ülkemizde uygulanacak doğru zeytincilik politikası, ekonomik olarak da hem üreticilerimize hem ülkemize büyük bir kazanç sağlayacaktır. Bu bağlamda, ülkemizdeki yanlış zeytincilik politikasının gözden geçirilmesi, dünyadaki gelişmeler ışığında bu konuda yeni politikalar benimsenmesi, zeytin üretiminin desteklenerek artırılması konusunda yöntemlerin, uzmanların da görüşlerine başvurarak araştırılması amacıyla Anayasa’nın 98. ve TBMM İçtüzüğü’nün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını saygılarımızla arz ederiz” dedi.
(Atilla Akın)
