SARS benzeri yeni bir virüs, Çin'de altı kişinin ölümüne neden oldu ve yaklaşık 300 insana da bulaştı.
Virüsün, Çin Yeni Yılı sırasında yaşanan devasa göç hareketiyle yayılmasından korkuluyor. Asya’daki birkaç ülke ve Birleşik Devletler; salgının merkezi olarak belirlenen Çin’in Wuhan şehrinden gelen yolcular için yeni tarama noktaları kurdu.
İşte, bu virüs hakkında bilinenler:
Tamamen yeni
Virüs, görünüşe göre koronavirüs soyundan geliyor ve daha önce hiç görülmemiş. Koronavirüs, nezleden Şiddetli Akut Solunum Sendromu’na (SARS) kadar çeşitli hastalıklara yol açan geniş bir virüs ailesi. SARS, 2002 ile 2003 yılları arasında Çin topraklarında 349 ve Hong Kong’da 299 kişinin ölümüne yol açmıştı.
Paris’te bulunan Pasteur Enstitüsü’nde salgın hastalık bölümü başkanı olan Arnaud Fontanet, mevcut virüs soyunun SARS ile genetik olarak yüzde 80 aynı olduğunu söylüyor.
Çin, yeni koronavirüsün genom dizilimini uluslararası bilim camiasıyla paylaşmış.
Virüse, şimdilik “2019-nCoV” adı verilmiş.
İnsandan insana geçiyor
Dünya Sağlık Örgütü, Pazartesi günü bu salgının “ana kaynağının” bir hayvan olduğuna inandığını söyledi. Wuhan yetkilileri, salgının merkezinin bir deniz ürünleri pazarı olduğunu belirlemiş.
Fakat Çin, virüsün artık o pazar ile temas olmaksızın insandan insana geçtiğine yönelik bulgular olduğunu onaylıyor.
King’s College London Üniversitesi’nde çalışan doktor Nathalie MacDermott, virüsün hapşırma veya öksürükten kaynaklanan su damlacıkları yoluyla havadan yayılmasının muhtemel göründüğünü söylüyor.
Hong Kong’daki doktorlar, Salı günü yayınladıkları ilk makalelerinde virüsün yayılışını modelliyor ve Wuhan’da yaklaşık 1.343 vaka olduğunu tahmin ediyorlar. Bu rakam, geçen hafta Londra Imperial College Üniversitesi’nin yaptığı 1.700 vakalık tahmin ile benzerlik taşıyor.
Her iki tahmin de, resmî rakamlardan çok daha yüksek.
SARS’dan daha hafif
SARS ile karşılaştırıldığında, belirtilerin o kadar saldırgan olmadığı görülüyor ve uzmanlar, ölüm oranının hâlâ nispeten düşük olduğunu söylüyor.
Wuhan’daki yetkililere göre, şehirde virüsün bulaştığı 200’den fazla kişiden 25’i taburcu edilmiş.
Çin Ulusal Sağlık Komisyonu’nda çalışan ünlü bilim insanı Zhong Nanşan, bu haftaki bir basın toplantısında “Bu hastalığı SARS ile kıyaslamak zor” diyor. “Bu hafif bir hastalık. Akciğerin durumu, SARS’ta olduğu gibi değil.”
Ancak virüsün daha hafif olan bu tabiatı da alarma sebep olabilir.
Salgın, ülke yeni yıl bayramına hazırlanırken çıktı. Bu bayramda yüz milyonlarca insan, ailelerini görmek için ülke çapında seyahat ediyor.
Cenevre Üniversitesi Küresel Sağlık Enstitüsü müdürü profesör Antoine Flahault, virüsün çoğu insanda daha hafif görünmesinin, “ikilemsel biçimde daha endişe verici” olduğunu; çünkü insanların, belirtiler tespit edilmeden önce daha uzaklara seyahat edebildiklerini söylüyor.
Wellcome Tröstü başkanı Jeremy Farrar şöyle söylüyor: “Wuhan, önemli bir merkez. Ayrıca, yaklaşan yeni yıl bayramının büyük bir parçasını da seyahat etmek oluşturuyor. Bu yüzden endişe seviyesi yüksek olmalı.”
Halk sağlığı konusunda uluslararası acil durum ilan edilmesine yol açabilir
DSÖ bugün bir toplantı yaparak, bu salgının “halk sağlığı bakımından uluslararası ölçekte acil bir durum” teşkil edip etmediğine karar verecek. Eğer böyle olursa, başa çıkmak için yapılması gerekenler belirlenecek.
Kurum, nadir kullanılan bu uyarıyı şimdiye kadar yalnızca birkaç kez ilan etti. Bunların arasında; 2009 yılında yaşanan H1N1 (veya domuz gribi) salgını ve 2014’ten 2016’ya kadar Batı Afrika’nın bazı bölümlerini yıkıma uğratan Ebola salgını da yer alıyor.
Çin hükümeti Salı günü bir duyuru yaparak, bu salgını SARS salgını ile aynı sınıfa koyduğunu açıkladı. Bu durum, hastalıkla teşhis edilen kişilerin mecburi olarak tecrit altına alınması ve seyahatlerde karantina tedbirlerinin uygulanması ihtimali anlamını taşıyor.
Fakat DSÖ bu adımı atmaya karar verirse; Wuhan virüsü, çok ciddi olan bir kısım salgınla aynı kategoride yer alacak.
Kaynak:
1) Ozan Zaloğlu (popsci.com.tr)
2) Helen Roxburgh/AFP
