havadurum
Nevin Yüksel

nevin@canakkaleolay.com

SİGARA

1966
Hepimiz sigaranın zararlarını biliyoruz. Satın alınan paketlerde bile sigaranın sağlığa zararlı olduğu göze çarpacak şekilde belirtiliyor. Günümüzde tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı dünyada tek başına en önemli ölüm nedenidir. Dünya genelinde yaklaşık 1,3 milyar insan sigara içmektedir. Bu sayının 2025 yılında 1,8 milyara yükselmesi beklenmektedir. Dünyada sigara içenlerin yaklaşık üçte ikisi aralarında Türkiye`nin de bulunduğu 10 ülkede yaşamaktadır. Dünya`da sigara içen 1,3 milyar kişinin 900 milyonu (%70-75) gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadırlar. Avrupa`da tütün kullanımı sonucu 1,6 milyon kişi, dünya genelinde de her yıl 5 milyondan fazla kişi (günde 13.700 kişi, 6 saniyede 1 kişi), 600 bini ise pasif içicilikten, yaşamını yitirmektedir.
 
Sigaranın zararları çok fazla olup insan vücuduna verdiği zararlarla birçok hastalığa neden oluyor. Hatta sigara kullanımı ölümlere bile neden olmakta. Sigaranın en çok neden olduğu hastalıklar kalp ve akciğer hastalıklarıdır. Kalp ve akciğer dışında diğer bütün organlara zararı dokunulduğu bilinmektedir. Sigara yalnızca tüketen bireylerin değil tüketmeyen bireylerinde sağlığını tehdit etmektedir. Sigara içilen alanlarda bulunmak, sigara dumanına maruz kalmak sigara kullanmayan bireylere de oldukça büyük zararlar verebilmektedir. Bu duruma pasif içicilik denir. Sigara bütün organlara zarar verdiği gibi ciltte de zararlı etkileri büyüktür. Sigara içenlerin ciltleri gri, soluk ve sağlıksız bir görünüme sahiptir. Nikotin, cilde giden kan dolaşımını zayıflatarak cilt sağlığını olumsuz yönde etkiler. Sigara dumanı ayrıca cilt hücrelerine zarar veren maddeler içerir. Sonuç olarak cilt incelir, elastikiyetini kaybeder, erkenden kırışır ve yaşlanır. Sigara içmek aynı zamanda egzama veya sivilce gibi cilt sorunlarında artışa neden olur. 
 
Peki sigaranın içinde neler var? 
Aseton: Oje çıkarmada kullanılır
Amonyak: Tuvalet temizlemede kullanılır
Arsenik: Fare zehri
Benzopiren: Dizel egzoz dumanı
Bütan: Tüp gaz
DDT ve Dieldrin: Böcek ilacı
Formaldehid: Cesetleri muhafaza etmede kullanılır
Hidrojen siyanür: Gaz odalarında kullanılan bir zehirdir
Kadmiyum: Akü metali.
Karbon monoksit: Egzoz gazı
Metanol: Roket yakıtı
Naftalin: Güve kovucu
Nikotin: Bağımlılık yapıcı madde
Polonyum: Kanserojen element
Radon: Radyasyon
Titanyum: Uçak yapmada kullanılan bir metaldir
Toluen: Tiner
Ve ekstra 3885 adet toksik madde
 
20 dakika sonra: Tansiyon ve nabız normal düzeye iner.
8 saat sonra: Kandaki oksijen düzeyi normale yaklaşır.
24 saat sonra: Kalp enfarktüsü tehlikesi azalmaya başlar.
48 saat sonra: Sinir uçları kendini yenilemeye başlar.
2 haftadan 3 aya kadar: Dolaşım dengesi düzelir, akciğer fonksiyonu yüzde 30 oranında iyileşir.
1 aydan 9 aya kadar: Öksürük krizleri ve yorgunluk azalır. Akciğer bir ölçüde temizlenir.
 
1 yıl sonra: Koroner kalp hastalığı riski yüzde 30 azalır.
5 yıl sonra: Akciğer kanseri ve kalp enfaktüsü riski yüzde 30 azalır, nefes ve yemek borusu ile mesane kanseri riski yüzde 50 azalır.
10 yıl sonra: Akciğer kanseri riski yüzde 50-100 oranında azalır.
15 yıl sonra: Koroner kalp hastalığı riski hemen hemen sigara içmeyenler kadar olur.

Peki sigarayı bırakmak için ne yapılabilir? 
 
Sigarayı bıraktığın gün kendini meşgul etmen sigara içmemek için harika bir yoldur. Meşguliyet zihnini sigara içmekten uzak tutar ve dikkatini sigara isteğinden uzaklaştırır. Aşağıdaki etkinliklerden bazılarını deneyebilirsin:
 
Egzersiz yapmak.
Yürüyüşe çıkmak.
Sakız çiğnemek.
Ellerinde bir kalem çevirmek ya da tespih çekmek.
Bol su içmek.
Derin nefes alıp vererek gevşemek.
Sinemaya gitmek.
Sigara içmeyen arkadaş ve aile fertleriyle zaman geçirmek.
En sevdiğiniz restorana yemeğe gitmek.
 
Sigarayı bırakmak için sadece irade gücüne dayanmak zorunda değilsin. Günümüzde Yeşilay ve Alo 171 ve bir çok yardım kuruluşları bu konuda destek vermektedir.