Kale Grubu “Aklım Fikrim Çanakkale Projesi” rapor toplantısı Kolin Otel’de gerçekleştirildi. `Aklım Fikrim Çanakkale` projesinin amacı ve gelinen noktanın anlatıldığı toplantıya Çanakkale Valisi Orhan Tavlı, Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Rektörü Prof. Dr. Yücel Acer, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Mirza Tokpunar ve Prof. Dr. Süha Özden, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Abdullah Kelkit, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Osman Okyay, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ile proje ortakları Kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, Türkiye Bilişim Vakfı Başkanı Faruk Eczacıbaşı ve Novusens İnovasyon ve Girişimcilik Enstitüsü Kurucusu Berrin Benli ile Çanakkale protokolü katıldı. Projenin ilk aşamasında şehrin mevcut durumunun tespit edildiği bildirildi. Bugüne kadar gerçekleştirilen çalışmalarda Novusens liderliğinde oluşturulan saha ekibi önce kapsamlı bir kaynak taraması yaptı. Ardından yoğun saha ziyaretleriyle kent için durum tespiti derinleştirildi. Eş zamanlı olarak kent genelinde kurumlara ve vatandaşa dönük iki ayrı anket yapıldı. Elde edilen bulguların ışığında bir akıllı şehir semineri ve iki ayrı ortak akıl çalıştayı gerçekleştirildi. Tüm bu çalışmalar sonucu ortaya çıkan bulgular proje ekibi tarafından dünyadaki uygulamalar ışığında değerlendirilerek Çanakkale`ye özgü bir akıllı şehir yol haritası ve öneriler bütünü ortaya koyuldu. Bu yol haritasında ortaya çıkan başlıkları ise, Çanakkale akıllı şehir ortak akıl platformu oluşturulması, finansal sürdürülebilirlik için ortak şehir fonu, akıllı şehir finansal kaynakları yaratılması, akıllı şehir stratejisinin belirlenerek akıllı şehir eylem planının ortaya koyulması ve uluslararası işbirlikleri geliştirilmesi oluşturdu.
Okyay: “Yeni büyüme koridoru Çanakkale`yi belki daha ulaşılabilir hale getirecek”
Kale Grubu Başkanı CEO`su Zeynep Bodur Okyay, bu yıl 60`ncı kuruluş yıldönümünü kutlayan Kale Grubu`nun, bu projede, kente karşı sorumluluk duygusuyla öncülük ettiğini söyledi. Bodur, "Kurucumuz ve Onursal Başkanımız İbrahim Bodur`un yürekten bağlı olduğu Çanakkale Ruhu`na uygun işlerin içinde olmak, insanı merkez alan ve hayatları iyileştiren yenilikçi projelere öncülük etmek bize bıraktığı en değerli miraslardan. 60 yıl önce Anadolu`nun sanayileşmesinin öncülüğünü yapan Çanakkale, bugün de sürdürülebilir kalkınma ve kapsayıcı refah için kentlerimizin akıllı şehirlere ve Anadolu insanının da bilgi toplumuna dönüşümüne örnek teşkil edebilir. Bütün gayemiz budur. Bizim öncelikli hedefimiz, farklı disiplinlerden gelen kişilerin ve kurumların aynı masa etrafında toplanmasını sağlamak. Yapılan Osmangazi Köprüsü ve Çanakkale Köprüsü ile İstanbul-İzmir aksında açılan yeni büyüme koridoru Çanakkale`yi belki de daha ulaşılabilir hale getirecek. Bu dönüşüm şehrin gelişmesini sağlarken, yaşam kalitesini yükseltecek. Aramızda İstanbul`dan gelen değerli konuklar var. Onlar da biliyor ki, İstanbul`da yaşam son derece zor, dolayısıyla böyle sancılı şehirlere dönüşmek yerine akıllı politikalarla ama teknolojiyi, ulaşılabilirlikle gelişen bir Çanakkale`nin de çok daha akılcı ve insanı kapsayıcı bir şehre dönüşmesi hepimizin arzusu. Bunu başarabilirsek, Çanakkale bir cazibe merkezine dönüşür. Hayal ettiğimiz gibi tüm dünyanın odağındaki bir barış şehri haline de gelebilir. “Aklım Fikrim Çanakkale” diyen kamu kurumlarımızın, yerel yönetimlerimizin, üniversitemizin, sivil toplum
Kuruluşlarımızın kaynaklarını ve enerjilerini bu amaç uğrunda kanalize etmesi bu dönüşümde belirleyici olacaktır. Bir diğer kritik husus ise, vatandaşlarımızın bu sürece dahil edilmesi, iletişim ve diyalog kanallarının açık tutulmasıdır. Küresel eğilimleri incelediğimizde şunu açık bir şekilde görüyoruz: Geleceğin yapıtaşı şehirler olacak. Tarihte ilk defa, dünya nüfusunun çoğu şehirlerde yaşıyor. Bir araştırmaya göre, 2050 yılında, dünya nüfusunun 3’te 2’si şehirlerde yaşayacak. Yeni ekonominin itici gücü, dinamizmin ve inovasyonun yapıtaşı akıllı şehirler olacak. Her şehir markalaştığı, sürdürülebilirliği sağladığı ve imza projeler ile fark yarattığı ölçüde rekabet gücü elde edecek. Diğer taraftan, vatandaşların da talepleri artacak. Altyapı ihtiyacının sağlanması, enerji üretimi ve ulaşımın ötesine geçen fırsatlar talep edecek. Vatandaşlarına sunabildiği ekonomik, sosyal ve kültürel fırsatları çeşitlendirebilecek ve ileri taşıyabilecek esneklikte ve çeviklikte şehirler fark yaratacak. Yaşlanan nüfus, mali ve bütçesel kısıtlar ile artan riskler ve tehditler karşısında yenilikçi çözümler üreten şehirler liderliği üstlenecek. Yine çok iyi biliyoruz ki değişim yerelden başlar. Yereli sahiplenerek, şehrin dinamiklerini göz önünde tutarak ihtiyaca özgü çözümler geliştiren projeler kalıcı etki yaratır. Avrupa’daki başarı hikayelerine baktığımızda, her şehrin ayrı bir hikayesi ve akıllı şehir stratejisi olduğunu ancak her şehrin kendi ülkesinin ekonomik büyümesine ve marka değerine katkı sağladığını görüyoruz. Hatta başarılı şehirlerin, kendi ülke sınırlarını aşarak diğer şehirlere ilham verdiğini dünya genelinde proje ve işbirliği geliştirilmesine katkı sağladığını görüyoruz. Akıllı şehir örneklerinin incelendiği uluslararası bir dergide Bilbao için “Hayalgücünün Zaferi” başlığını atmışlardı. Hedefimiz, Çanakkale’nin Türkiye’deki diğer şehirlerimize örnek teşkil etmesi, hatta dünyadaki başarı hikayelerine Çanakkale’nin de eklenmesi. Neden yakın bir gelecekte Çanakkale de uluslararası literatürde adı geçen bir inovasyon modeli olarak konuşulmasın? Bu vesileyle, projeye katkı sağlayan ve projede emeği geçen herkese bir kez daha teşekkür ediyorum. Yolculuğumuzun uzun soluklu olmasını diliyorum." diye konuştu.
Eczacıbaşı: “Çanakkale’nin akıllı bir şehre dönüşmesi gerekiyor”
Türkiye Bilişim Vakfı Başkanı Faruk Eczacıbaşı ise Çanakkale Boğazı`nın uluslararası deniz ulaşımına açık bir barış yolu olduğunu belirterek, "Rumeli`yi Anadolu`ya bağlayacak olan büyük bir köprünün yapılmasıyla, Avrupa ile Asya karayolunda bir kez daha bağlanmış olacak. Bu köprünün getireceği açılımlar, turizmden, tarıma büyük yatırımlara da fırsat verecek. Çanakkale`nin ekonomik ve sosyal nedenlerden akıllı bir şehre dönüşmesi gerekiyor. Projemizin adı Aklım Fikrim Çanakkale, Aklımızı, fikrimizi Çanakkale’nin bir atılım sıçraması yapması için herkesle paylaşacağız. Hiçbir akıllı şehir, sadece belediyenin çabası ile meydana gelemez. Şehri oluşturan vatandaşların aklı ve fikri işe katılmadan hiçbir şehir akıllı şehir olamaz" dedi.
Gökhan: “Artık devletler değil, şehirler yarışıyor”
Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, geçen 18 Mart`ta temeli atılan 1915 Çanakkale Köprüsü`nün kentin potansiyeline önemli katkı sağlayacağını söyleyerek, "1/100 binlik planımız var ama bununla yetinmeyip, kentin geleceğiyle ilgili bilim ve teknoloji odaklı planlama yapmanın tam zamanı. Artık dünyada devletler yarışmıyor. Şehirler yarışıyor. Biz Çanakkale`nin potansiyelini biliyoruz. Bu potansiyeli akıllı bir kent yaratma adına nasıl projelendirebileceğimizi düşünüyoruz" diye konuştu. Başkan Gökhan; “Çanakkale’yle akıllı geleceğe noktasındaki bu birçok paydaşlarla çalışma güdüsünü biliyorum. Özellikle gençlerin bilfiil bu proje içerisinde yer almış olmasını çok önemsiyorum. Özellikle de üniversite ayağının olmasını da ayrıca önemsiyorum. Çünkü akıllı kentlerde olmazsa olmazlardan bir tanesi üniversite olması gerekiyor. O kentte bir üniversite olması gerekir. Ve bu üniversite çok ileri hamlelere hazır olması gerekir ve önder olması gerekir. Bizim üniversitenin de bu kapasitede olduğunu biliyoruz. Bugün dünya nüfusunun % 54’ü kentlerde yaşıyor ve hızlı bir biçimde kentleşme var. Çanakkale’de köprü konusu dile geldiğinde birden ortalık bir çalkalanma aşamasına geldi. Yani çok köprü var rant var, arsalar, tarlalar şöyle olsun böyle olsun gelelim gibi plansız hedefleri olmayan birazda ranta dayalı bir hareketlenme başladı. Biz artık her ne kadar 1/100.000’lik planımız var ama bununla yetinmeyip bu kenti geleceğiyle ilgili akıllı kent olarak neler yapabileceğimizi de biliminde içinde olduğu teknolojinin içerisinde yer aldığı bir süreci planlamanın tam da zamanı. Artık devletler yarışmıyor dünyada. Birbirleriyle şehirler yarışıyor. Dolayısıyla biz Çanakkale’nin potansiyelini biliyoruz. Tarihi potansiyelini, coğrafi potansiyelini, sanayi anlamında potansiyelini hepsini biliyoruz. Bunları şimdi akıllı bir kent yaratma adına nasıl projelendirebilirizin çalışmasını yapmanın tam zamanı” dedi. Çanakkale Valisi Orhan Tavlı ise kentin gelecek 10 yıl içinde nüfus, sanayileşme, gelişme ve büyüme trendlerini akıllı teknolojiler ile yöneteceklerini dile getirdi. Rektör Prof. Dr. Yücel Acer, projenin ileriki safhalarında oluşturulması planlanan ortak platformun sürdürülebilir olması açısından bağlayıcılığı olan bir mevzuata oturtulması gerektiğinin altını çizerken, Çanakkale’yi bir adım ileriye taşıyacak her projeye, üniversitenin tüm birimleriyle katkı sunmaya hazır olduğunu kaydetti.
Akıllı şehir yol haritası paylaşıldı
Toplantıda son olarak, eş zamanlı olarak kent genelinde kurumlara ve vatandaşa dönük yapılan anket sonuçlarının ilk verileri paylaşıldı. Novusens İnovasyon ve Girişimcilik Enstitüsü Kurucusu Berrin Benli proje ile ilgili yaptığı konuşmada; "Aklım Fikrim Çanakkale Projemiz, Çanakkale`mizin akıllı şehre dönüşüm yolculuğunun ilk aşaması oldu. Proje ekibi olarak, bu uzun dönüşüm yolculuğunda, ilk kıvılcımı çakmanın heyecanını taşıyoruz. Akıllı şehre dönüşüm sürecini izlemesi bakımından, kendi ölçeğindeki pek çok kentimize örnek olmasını arzu ediyoruz. Akıllı şehir uygulamalarında başarının en büyük anahtarı "işbirliği" yapabilmekte gizli. Çanakkale`mizde, gerek kurumlar arası gerekse vatandaşlar arasında bu işbirliğini ve uyumu yaşamanın mutluluğu içindeyiz. El ele vererek, bu dönüşüm yolculuğunda pek çok ilke imza atarak, Çanakkale`mizin sadece ülkemizde değil, küresel ölçekte de rol model olmasını arzu ediyoruz. Çanakkale için geliştirdiğimiz Akıllı Şehir Dönüşüm süreci için 5 aşama tespit ettik. Bunlar; Anlama, vizyon, strateji, eylem ile uygulama ve izleme aşamalarıdır. Çanakkale bu anlamda da kendi ölçeğinde birçok ilden daha önde olduğunu söyleyebiliriz. Akıllı şehre dönüşüm sürecinde şu an Çanakkale ikinci aşamada bulunmaktadır. Yani vizyon aşamasında. İlk aşamada Çanakkale’nin akıllı şehir olabilmesi için anlama aşamasını tamamladık. Kurumların ve STK’ların kaynak taramalarını gerçekleştirdik ve gördük ki geçmişten günümüze kadar Çanakkale’de farkında olmadan Akıllı Şehir olmaya yönelik birçok çalışma gerçekleştirilmiş. Bu da bizim ilk aşamayı hızlı geçmemizi ve temelinin sağlam olduğunu gösterdi. Bu süreç içerisinde kurumlara ve öğrencilere yönelik anket çalışmaları gerçekleştirildi. Çanakkale için Akıllı Şehir Uygulamalarında kritik başarı faktörleri arasında neler olması gerektiğini kurumlara sorduğumuzda en önemli üç sıralama şunlar olarak karşımıza çıktı; Kurumlar arası işbirliği. Yenilikçi yaklaşım ve Finansal yeterlilik. Bir şehrin akıllı şehir olabilmesi için bizlerce en önemli faktör Kurumlar arası işbirliğinin sağlanmasıdır. Bu faktör diğer çalışma alanlarımızda dördüncü sırada çıkarken Çanakkale’de ilk sırada Kurumlar arası işbirliğinin sağlanması düşüncesini çok önemli buluyoruz” dedi. Kamu kurum ve kuruluşları yapılan anketlerde ulaşım ve trafik konularının öncelikli olduğunu belirten Benli, yenilenebilir enerji ve enerjinin etkin kullanılması konusunun ikinci sırada yer aldığını; çevrenin ve havanın korunması konularının ise üçüncü sırada yer aldığını ifade etti. Gençlerle yapılan anketlerde ise ulaşım, park ve trafik sorununun ön planda yer aldığını söyleyen Benli, gençlerin erişim konusunda da istekli olduğunu dile getirdi. Çanakkale’ye özgü bir akıllı şehir yol haritası ve öneriler bütünü ortaya koyuldu. Bu yol haritasında özetle şu öneri başlıkları yer aldı:
“Çanakkale Akıllı Şehir Ortak Akıl Platformu oluşturulması, Finansal sürdürülebilirlik için Ortak Şehir Fonu başta olmak üzere Akıllı Şehir Finansal Kaynakları yaratılması, Akıllı Şehir Stratejisi’nin belirlenerek Akıllı şehir Eylem Planı’nın ortaya koyulması ve Uluslararası İşbirlikleri Geliştirilmesi.”
(Şebnem Özer)
