Topu yakalaması çok zor. Top, kaleye sadece yarım saniye içinde ulaşırken, usta bir kalecinin tepki süresi ise en az çeyrek saniye sürmekte. Ve geriye kalan diğer çeyrek saniyede topu yakalamak, en iyi kaleci için bile mümkün değil.
Oyun kalitesini, futbol mantalitesini ve saireyi bir kenara bırakalım. Futbolda taraftarların en büyük beklentisi, çok gol atmak ve karşı taraftan mümkün olduğunca az gol yemek. Hal böyle olunca da, ‘yüzde yüz gol için topa vurma sanatı bilim dünyasının gündeminde kendine yer buluyor.
Bir kalenin genişliği 7.32 m, yüksekliği 2.44 m; futbol topunun çapı 22 cm. Top penaltı vuruşunda kalenin 11 m gerisinde duruyor ve vuruş sırasındaki ortalama hızı saniyede 20-25 m.
Peki topa nasıl vurmalı ki yüzde yüz gol olsun? Hatta daha basiti, gole en yakın an sayılan penaltı vuruşunda, en iyi teknik nedir?
Alman Erlangen-Nürnberg Üniversitesi matematikçileri tarafından yapılan hesaplama, aslında kalecinin ne kadar çaresiz olduğunu göstermekte. Çünkü zemine yerleştirildikten sonra atılan topu yakalaması, hesaplara göre çok zor. Top, kaleye sadece yarım saniye içinde ulaşırken, usta bir kalecinin tepki süresi ise en az çeyrek saniye sürmekte. Ve geriye kalan çeyrek saniyelik süre, topu yakalamak için en iyi kaleci için bile yeterli değil. Çünkü, kalecinin topu yakalayabilmesi için saatte 35 km’lik bir hızla, yani penaltı vuruşunu yapan oyuncudan daha hızlı zıplaması gerekiyor, üstelik de durduğu yerden.
Çalışmayı yürüten ekibin başındaki Karel Tschacher’e göre penaltıda asıl sorun, kalecinin, iyi bir vuruşta yeterince hızlı olabilme şansının bulunmaması.
Ancak, farklı düşünenler de var. Futbol hayranı üniversite öğrencisi Sandra Johanni, sınav konusu olarak penaltıyı seçmişti. Pedagojik hedef şuydu: Öğrenci, penaltı ile Pisagor Teoremi’ni anlamaya çalışacaktı. Johanni, Almanlar’ın milli kalecisi Oliver Kahn ile tüm olasılıkları denedi ve matematiksel olarak kanıtladı.
Ters köşe şart!
Burada püf nokta kalecinin uyguladığı strateji. Kaleciler bir köşede karar kılarsa, daha hızlı sıçrayabiliyorlar. Bu durumda reaksiyon süresi zararı ortadan kalkıyor, yalnızca kalecinin saatte 18 km’lik bir hız yapması gerekiyor. Usta kalecilerin bu hıza ulaşmaları mümkün. Üstelik topa sadece parmak uçlarıyla dokundukları zaman bile golü kurtarabiliyorlar. Yani buna göre mükemmel penaltıyı atabilmenin ilk koşulu, kalecinin yanlış köşeyi seçmesi.
Gerek kalenin alt köşesine gerekse üst köşesine yapılan vuruşta, en usta kalecinin bile, oyuncunun topa vurmasından sonra hiçbir şansı kalmıyor. Bu nedenle kaleciler uzun bir süredir kalenin sağ veya sol köşesinde duruyorlar ve oyuncu topa vurduğu anda tahmini köşeye doğru sıçrıyorlar.
Top diğer köşeye atılırsa, golü engelleme şansı kalmamıştır.
Ama eğer, top tahmin edilen köşeye atılırsa, topu yakalama ya da en azından dışarı atma olasılığı yükselir. Çünkü, bu durumda 0,25 saniyelik reaksiyon süresi geçerliliğini yitiriyor; kalecinin kale direğinin yanına gelen toplarda ve üst köşeye yapılan vuruşlarda gereken hıza ulaşması, hesaplamalara göre mümkün.
Kaynak; 4-4-2
