Çanakkale, işte bu nedenle farklı bir il! Organ bağışında en duyarlı kent
Organ Bağışı haftası nedeni ile Çanakkale Organ Nakli Koordinatörü Dr. Azem Ülkü, gazetemiz Çanakkale OLAY'a organ bağışının önemi ile ilgili açıklamalarda bulundu. Ülkü, Çanakkale'nin organ bağışı konusunda Türkiye'nin önde gelen ilerden biri olduğunu belirterek, Çanakkale halkının bu konuda takdir edilmesi gerektiğini belirtti.
Çanakkale Organ Nakli Koordinatörü Dr. Azem Ülkü, organ bağışının önemi hakkında gazetemiz Çanakkale OLAY’a açıklamalarda bulundu. Organ bağışıyla bir çok kişinin hayata geri döndüğünü vurgulayan Ülkü; “Beyin ölümü gerçekleştikten sonra insanlar sağlam organları ile maalesef toprağa veriliyorlar. Oysa organ yetmezliği nedeni ile çok sayıda insan ya çok zor şartlarda yaşamını sürdürüyor, böbrek hastaları gibi ya da kalp yetmezliği, karaciğer yetmezliği veya diğer organ yetmezlikle-rinden dolayı ölüyorlar. Oysa beyin ölümü gerçekleştikten sonra o kişilerin organları aileleri tarafından bağışlanırsa çok sayıda inanın kurtulabileceğini bilmek lazım. Bu bütün dünyada yapılan işlemlerden birisi. Türkiye’de çok çok iyi durumda değildik, ama son yıllarda Türk insanının duyarlı olması ile birlikte yavaş yavaş iyi duruma gelmeye başlıyoruz. Çanakkale halkı bu konuda takdir edilmeyi hak eden bir halk. Özellikle 2009 yılından itibaren birçok insan organlarını bağışladı. Biz de bunu için bir aracılık ya da yol göstericiliği yapmaya çalışıyoruz. Bu Türkiye’de gerçekten çok önemli bir duruma geldi. Çanakkale örnek sayılabilecek illerden birisi haline geldi. Çanakkale Türkiye ortalamasına göre organ bağışı konusunda son 7 yıldır ön sıralarda yer alıyor. 2013 yılında Türkiye’nin en iyi halkı olarak ortaya çıktı. Sağlık Bakanlığı özel takdir ödülü verdi, ama diğer yıllarda da asla geri kalmadı. Son derece iyi durumda. Yani yüzde 50’ler civarında bir bağış söz konusu. Bu Türkiye’de yüzde 22’ler civarında. O yüzden Çanakkale aklına teşekkür ediyoruz. Biz de yol gösterici olarak bir şeyler ifade etmeye, yapmaya çalışıyoruz” dedi.
“Bir nevi vasiyet bırakmış oluyor”
Organ bağışı için sağlık kurumlarının ilgili birimine verilen beyanın yeterli olduğunu belirten Ülkü; “Organ bağışını yaşarken yapmak çok önemli. İnsanlar, yani 18 yaşını doldurmuş kişiler, sağlık kuruluşlarındaki ilgili birime başvurarak, ben öldükten sonra organlarım hasta olan kişiler tarafından kullanılsın diye beyanda bulunuyorlar. Bu beyan tabi ki de yazılı bir beyan. Dijital ortamda da Sağlık Bakanlığı tarafından da tutuluyor. Bunu ifade ede kişiler bir nevi vasiyet bırakmış oluyor yakınlarına. Eğer onlardan beyin ölümü olan kişiler olur ise o ailelerin karar vermeleri son derece daha da kolay oluyor. Çünkü o kişi sağlığında böyle bir şey düşünmüştü, aklında bu vardı, biz de onun vasiyetini yerine getirelim diyerek karar veriyorlar. O yüzden 18 yaşını bitirmiş kişilerin bu tür bağış yapmalarını önemsiyoruz. Ama asıl olan tabi ki beyin ölümü oluştuktan sonra o kişilerin organlarının yakınları tarafından bağışlanması. O aileler acılı ortamda faza fark edemiyor olabilirler, ama yaşarken böyle bir beyanda bulundu ise, özellikle de bir belge doldurduysa, o ailenin işi çok daha kolaylaşıyor. Bir çeşit vasiyeti yerine getirmiş oluyorlar” dedi.
“Türkiye’de aile tarafından verilmesi lazım”
Organ bağışında bulunan kişinin organlarının alınabilmesi için son olarak ailenin izni gerektiğini belirten Ülkü; “Organ bağışı tabi yasalar ile düzenlenen bir durum. Birçok Avrupa ülkesinde aile iznin şart olmadığını biliyoruz. Çok az ülkede aileden izin alınıyor. Etik izin bütün ülkelerde ailelerden alınıyor, ama asıl bağlayıcı izin Türkiye’de aile tarafından verilmesi lazım. Eğer aile izin vermiyor ise organların alınması gibi bir şey söz konusu değil. 18 yaşını bitiren herkes organ bağışı için beyan vererek organ bağışı kartını taşıma hakkı vardır. Tabi ki imza yetkisi olması, 18 yaşını doldurmuş olması ve akli dengesinde her hangi bir yasal sıkıntı olmaması gerekir. Bunlar sağlandıktan sonra o kişinin hasta olması organ bağışında her hangi bir engel değil” dedi.
Çanakkale’de şu an için askıda
Çanakkale’de doktor olmamasından kaynaklı şu anda organ nakli yapılamadığını belirten Ülkü; “Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde bir yıl öncesinden beri organ nakli yapılabiliyordu. Bugünlerde ilgili doktor arkadaşlardan irisi kendi tayin isteyerek Gaziantep’e eşinin yanına gitmişti. Bir diğeri de başka nedenlerden dolayı istifa etti. Organ nakli Çanakkale’de şu an için askıda. Ama bu güne kadar Çanakkale’de 16 tane organ nakli yapıldı. 14’ü yaşamını yitiren vatandaşlardan, 2’si de yaşamını sürdüren vatandaşlardan. Bu Çanakkale için bir yılda yapılabilecek iyi bir rakam. Ama en kısa sürede tekrar düzelebileceğini tahmin ediyoruz. Bunun için çalışmalar yapıldığını biliyoruz. Çanakkale Devlet Hastanesi yeni binasında taşındıktan sonra, altyapı şartlarının da olması ile birlikte belki de Çanakkale Devlet Hastanesi de bu işleri yapabilir. Artık teknoloji ve bilimsel iletişim çok hızlı. Dünyanın herhangi bir yerinde yapılan bir şeyi başka birinin öğrenmesi, uygulaması birkaç dakikalık iş Çanakkale Devlet Hastanesi de önümüzdeki dönemlerde böyle bir işe girişebilir” dedi…
(Atilla Akın)
