Diyetisyen Elif Kavak

dyt.elifkavak@gmail.com

POPÜLER DİYETLER

Sosyal medyanın etkisiyle Popüler Diyetler oldukça ön plana çıkmış durumdadır. Ancak diyet yapmanın faydaları ve zararları uygulanan diyetin türüne, kişinin sağlık durumuna ve diyetin uygulanış şekline göre değişkenlik göstermektedir. Diyetin faydasını veya zararını değerlendirirken bireysel faktörleri dikkate almak oldukça önemlidir. Bu kadar çok değişken varken diyet, uzman kontrolünde kişinin ihtiyaçları doğrultusunda özenle planlanmalıdır.

120

İnsan neden diyet yapmak ister?

  1. Sağlığını İyileştirmek (kardiyovasküler sağlık, kan-şeker düzenlemesi, genel sağlık durumunu iyileştirmek)
  2. Kilo Kontrolünü Sağlamak (fiziksel görünüm, özgüven)
  3. Hastalıkları Önlemek veya İyileştirmek (kalp hastalığı, diyabet, tansiyon, kolesterol…)
  4. Alışkanlıklarını Değiştirmek (fast food tüketimi azaltmak, şeker alımını sınırlandırmak)
  5. Uzun Süreli Sağlık ve Yaşam Kalitesi (yaşlanma süreci)

Diyet Nasıl Popülerleşir?

  • İyi sonuçlar ve başarı hikayeleri
  • Sosyal medya ve İnternet etkisi
  • Yeni ve yaratıcı yaklaşımlar
  • Toplumsal ve kültürel eğilimler: Veganizm örnek verilebilir
  • Kolay uygulanabilirlik: Aralıklı oruç örnek verilebilir

Popüler diyetlerden kısaca bahsedecek olursak :

  1. KETOJENİK DİYET : Düşük karbonhidrat, yüksek yağ ve orta düzeyde protein içermektedir. Meyve ve bazı sebzeler sınırlıdır. Ancak sağlıklı yağlar ön plandadır. Vücudu ketozise sokarak yağ yakımını artırmak hedeflenmektedir. Ayrıca Ketojenik diyet epilepsi tedavisinde kullanılan bir diyettir.
  2. OKİNAWA DİYETİ : Japon Okinawa adasının geleneksel beslenme alışkanlıklarına dayanmaktadır. Bol miktarda sebze, az miktarda balık ve deniz ürünleri ve az miktarda karbonhidrat ve kırmızı et tüketimi içermektedir.
  3. AKDENİZ DİYETİ : Akdeniz bölgesinin geleneksel beslenme alışkanlıklarına dayanmaktadır. Bol miktarda meyve, sebze, baklagiller, balık ve zeytinyağı içermektedir. Kırmızı et ve işlenmiş gıdalar sınırlandırılmıştır.
  4. PALEO DİYETİ : İşlenmiş gıdalardan, şekerden, tahıllardan ve süt ürünlerinden kaçınılmaktadır. Protein alımı vurgulanmaktadır, sağlıklı yağlar ve meyve, sebzelerin yer aldığı bir diyeti içerir. Ancak Kalsiyum eksikliği riski vardır çeşitli besinlerle dengeli diyet oluşturmaya dikkat edilmelidir.
  5. DASH DİYETİ : Bol miktarda meyve, sebze, tam tahıllı gıdalar içermektedir. Tuz alımı sınırlandırılır. Hipertansiyonu kontrol altına almak için uygulanan bir diyet türüdür.
  6. AYURVEDA DİYETİ : Hindistan’ın geleneksel tıp sistemi olan Ayurveda’ya dayanan bir beslenme şeklidir. Bireyin vücut tipine göre hangi yiyeceklerin yenmesi veya yenmemesi gerektiği konusunda kişiye özelleştirilmiş bir beslenme yaklaşımı benimser. Bu diyet yaklaşımını popüler hale getiren başka bir sebep ise sadece vücut için iyi olmakla kalmayıp aynı zamanda beden-zihin arasındaki dengenin gelişimine odaklanan bütünsel bir beslenme tarzıdır. Mevsimsel değişiklikler ve bireyin yaşam tarzına uygun olarak planlanmalıdır.
  7. ATKİNS DİYETİ : Karbonhidrat alımını sınırlayarak vücudu ketozise sokmayı hedefler. Dört farklı aşama içermektedir ve karbonhidrat alımı kademeli olarak artmaktadır. Yağ yakımını artırarak kilo kaybını hedeflemektedir. Dikkatli planlama gerektiren bir diyet türüdür.

** Popüler diyetler elbette ki bu kadarla sınırlı değildir. FODMAP, MIND, Candida, Eliminasyon… gibi çok sayıda örneklendirilebilmektedir.

Popüler Diyetlerin 5 Ortak özelliği:

  1. Belirli besin gruplarına odaklanırlar
  2. Sağlıklı beslenme ilkelerine vurgu yaparlar
  3. Çoğunlukla kalori alımını azaltmayı önerirler
  4. Bilinçli yemeye teşvik ederler
  5. Egzersiz yapmayı teşvik ederler

Her bireyin vücut yapısı ve ihtiyaçları farklıdır. Bireysel farklılıkları göz önünde bulundurmak ve kişinin yaşam tarzına uygun sürdürülebilir beslenme alışkanlığı kazandırmak temel amaçtır. Bu sebeple çevrenizdeki insanlar iyi sonuçlar almış olsa dahi uyguladığı, yaptığı diyetleri sorgulamadan, size uygun olup olmadığını araştırmadan birebir olarak yapmak asla doğru değildir. Beslenme kişiye özel bir durumdur. Her diyet herkeste aynı etkiyi göstermemektedir. Profesyonel destek almak sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı değişikliği konusunda size yardımcı olacaktır.