Topuk Ağrısı Nedir? Neden Olur?

Topuk ağrısı, topuğun altında, arkasında, içinde veya dışında hissedilen bir ağrıdır. Topuk, vücut ağırlığının en yoğun hissedildiği bölgelerden biridir. Bu nedenle topukta ağrı oluşması çok sık karşılaşılan bir durumdur. Topuk ağrısının pek çok farklı nedeni olabilir. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Aşırı egzersiz ve yüklenme: Aşırı koşu, yürüyüş veya ayakta uzun süre kalma topuk ağrısının yaygın nedenlerindendir. Bu durumda topukta iltihaplanma, şişlik ve ağrı oluşabilir.
• Ayak yapısı ve ayakkabı seçimi: Ayakların doğal yapısı veya uygun olmayan ayakkabı seçimi de topuk ağrısına neden olabilir. Düztabanlık, yüksek ayak kavsi, basma ve yürüme bozuklukları topukta aşırı baskıya ve ağrıya yol açabilir. Ayrıca topuklu, dar veya sert ayakkabılar da topuk ağrısını tetikleyebilir.
• Kilolu olmak: Fazla kilolu olmak vücudun ağırlığını ayaklara fazla yüklemek anlamına gelir ve bu da topuk ağrısının gelişimine katkıda bulunabilir. Obezite topuk ağrısının en önemli risk faktörlerinden biridir.
• Plantar fasiit: Plantar fasiit topuk ağrılarının en yaygın nedenlerinden biridir. Plantar fasiit ayağın tabanında uzanan plantar fasya adı verilen bağ dokunun kalınlaşması ve iltihabıdır. Genellikle uzun süreli dinlenme sonucu ilk ayağa kalkıldığında ya da uzun süreli ayakta kalma durumunda ağrı hissedilir.
• Topuk dikeni: Topuk dikeni halk arasında daha yaygın olarak bilinen ve topuk ağrısına neden olabilen bir durumdur. Topuk dikeni topuğun uç kısmında görülen diken şeklinde çıkıntıdır. Hastalar özellikle sabah kalkınca topuk ağrısı hissederler biraz yürüdükten sonra ağrıda rahatlama olur.
• Tendonit: Tendonit, kaslar ile kemikleri birbirine bağlayan tendonların iltihaplanmasıdır. Ayakta bulunan Aşil tendonunun yaralanması ya da iltihaplanması sonucu topuk ağrısı yaşanabilir.
• Burkulma ya da travmalar: Eklemlerde burkulma ya da kemiklerde çatlak ve kırık sonucu topukta şişlik, morluk ve ağrı hissedilebilir. Spor esnasındaki aşırı yüklenmeler sonucu stres kırıkları meydana gelebilir.
• Diyabet: Diyabet, ayaklarda yaralara sebep olabildiği gibi dolaşım bozukluklarına da sebep olabilir. Bu durumda ayakta ve topukta ağrı hissedilebilir.
• Romatoid artrit ve diğer eklem hastalıkları: Eklemleri tutan hastalıklarda topuk ağrısı hissedilebilir.

Topuk Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Topuk ağrısı çeşitli nedenlere bağlı olduğu gibi ağrının görüldüğü bölge, ağrının karakteri ve gün içinde görüldüğü zamanlar değişiklik göstermektedir. Ağrı altta yatan sağlık durumuna ve kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hastalar topuk ağrısını zonklayıcı, yanıcı, batıcı gibi birçok şekilde tanımlayabilir.

Topuk ağrısı topuğun altında, arkasında, içinde veya dışında olabilir. Her iki ayakta görülebileceği gibi sağ ayak topuk ağrısı veya sol ayak topuk ağrısı şeklinde tek tarafta da hissedilebilir. Ani başlangıçlı ya da uzun süredir devam ediyor olabilir. Ağrı hafif, orta veya şiddetli seyredebilir.

Topukta hassasiyet, şişlik, ısı artışı gibi şikayetler ile topuğun arkasındaki aşil tendonunda gerginlik ağrıya eşlik edebilir. Ağrı bazı aktiviteler sırasında, istirahat sırasında, günün bazı vakitlerinde artabilir. Topuk dikeni hastalarında sabah kalkınca topuk ağrısı tipiktir. Hastalar kalkıp birkaç adım yürüdüklerinde ağrı azalmaktadır. Gün içinde fazla ayakta durma, uzun süren sportif aktiviteler topuk ağrısını arttırabilir.

Topuk Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?

Topuk ağrısı teşhisi için öncelikle hastanın şikayetleri, ağrının başlangıcı, süresi, şiddeti, yerleşimi, eşlik eden belirtiler, tetikleyen ve azaltan faktörler, geçirilmiş hastalıklar, kullanılan ilaçlar, alerjiler, yaşam tarzı, spor alışkanlıkları, ayakkabı seçimi gibi bilgiler detaylı olarak alınır. Fizik muayenede topuk bölgesi incelenir, hassasiyet, şişlik, kızarıklık, ısı artışı gibi bulgular aranır. Ayrıca ayak yapısı, ayak kavsi, basma ve yürüme bozuklukları değerlendirilir.

Topuk ağrısının nedenini belirlemek için bazı görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Bunlar şunlardır:

• Röntgen: Röntgen, topukta kırık, çatlak, topuk dikeni, kemik ölümü gibi durumları gösteren bir yöntemdir. Topuk ağrısının en sık kullanılan görüntüleme yöntemidir.
• Ultrason: Ultrason, topukta iltihaplanma, sıvı birikimi, tendon yırtığı gibi yumuşak doku problemlerini gösteren bir yöntemdir. Topuk ağrısının nedenini belirlemek için röntgen ile birlikte kullanılabilir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR): MR, topukta hem kemik hem de yumuşak doku problemlerini gösteren en detaylı görüntüleme yöntemidir. Topuk ağrısının nedenini belirlemek için diğer yöntemler yetersiz kaldığında kullanılabilir.