Şaşkına çeviren halı eskitme yöntemi

Manisa’nın Demirci ilçesi kadınların hünerli elleriyle dokunan halıları ile Türkiye’de halıcılığa yön vermeye devam ediyor. İlçede bin bir zahmetle dokunan dünyaca ünlü Türk halıları, ilginç bir yöntemle antika görünüme kavuşuyor. Tezgahlarda hünerli ellerin dokuduğu halılar cadde ve sokaklara serilerek güneşte bekletiliyor. Asfaltta yaklaşık 10-15 gün bekletilen ve üzerinden birçok aracın geçtiği halılar inceliyor ve eskimiş görüntüsü veriliyor. Üzerinden ne kadar çok araç geçerse o kadar eski görünümüne kavuşan halılar, değerine değer katıyor. Yıkamacılar tarafından yollardan toplanan halılar, özel bir yıkama işleminden geçirildikten sonra bakımları yapılarak satışa hazır hale geliyor. Eskitilme işlemi tamamlanan halılar yurt dışı pazarında yoğun talep görüyor. Antika görünümü verilen halılar özellikle Amerika’ya ihraç ediliyor.

Öte yandan sadece Demirci’de değil dünyanın farklı noktalarında dokunan halılar da bu merkeze gönderilerek eskitme işlemi uygulanıyor. Halı dokumacılığının bitme noktasına geldiği Demirci’de, Pakistan, Hindistan, Bangladeş, Çin gibi ülkelerden gönderilen el dokuma halıları burada eskitme işlemi uygulanması sonrası dünyanın pek çok noktasına ihraç ediliyor.

Halılara eskitme işlemi uygulayan Ali Sarı, yapılan işlemler hakkında bilgi verdi. Sarı, "Biz burada halıyı eskitme işlemi yapıyoruz. Yıkamasının ardından yola sererek 15 gün halının durumuna göre bekletiyoruz. Üzerinden araçlar geçiyor. Tekrardan yıkamaya alıyoruz. Ara kırkımı dediğimiz olayın ardından temizleyerek saçak örgülerini de yapıp satışa hazır hale getiriyoruz. Bu halılar Amerika, İngiltere gibi ülkere gidiyor. Burada dokumada imalatçı arkadaşlar var onlardan alıyoruz" dedi.

İlk zamanlar ufak tefek kazaların da yaşandığını belirten Sarı, "İlk zamanlar şaşırıyorlardı ancak şimdilerde alıştılar. İlk zamanlar ufak tefek kazalar da oluyordu. Artık insanlar alıştı üzerinden geçebiliyor" diye konuştu.

Demirci’de artık halı dokumacılarının azaldığını bu yüzden de Pakistan, Hindistan gibi ülkelerde dokunan halılara da eskitme işlemi yaptıklarını söyleyen Sarı, "Daha çok Pakistan, Hindistan, Nepal, Çin gibi ülkelerden de halı geliyor. Burada işlemlerini yapıp tekrar yurtdışına gönderiyoruz. Üretim artık bizde azaldı. Her yıl da azalmaya devam ediyor. Devlet desteği olmadığı için sıkıntı büyük. Maliyetler buralarda yüksek ancak Pakistan gibi ülkelerde iş gücü ucuz olduğundan alıcılar oraya kaymaya başladı. Dokuyucu da dokutturan da para kazanamıyor. Devlet bu işe teşvik verirse artacağını düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.