Ticaret Bakanlığı, tüketici haklarını güçlendirmek ve doğrudan satış sektörünü daha şeffaf hale getirmek amacıyla önemli bir adım attı. Hazırlanan “Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı” ile tüketicilere, doğrudan satışlardan yaptıkları alışverişlerde hiçbir gerekçe göstermeksizin 30 gün içinde cayma hakkı tanınıyor. Bu düzenleme, mevcut 14 günlük sürenin iki katına çıkarılması anlamına geliyor.
Ticaret Bakanlığı’nın yeni yönetmelik taslağı, sabit bir mağaza ya da perakende noktası olmadan, bire bir iletişimle gerçekleştirilen satış faaliyetlerine yönelik köklü değişiklikler içeriyor. Doğrudan satış şirketlerinin faaliyet koşullarından satıcıların sisteme giriş ve çıkış süreçlerine, tüketici bilgilendirmesinden ürün iadelerine kadar birçok başlıkta düzenleme yapılması öngörülüyor.
Taslağın en dikkat çeken başlıklarından biri olan 30 günlük cayma hakkı, doğrudan satış yoluyla alışveriş yapan tüketicilere büyük kolaylık sağlayacak. Tüketici, bu süre içinde hiçbir gerekçe sunmadan ve cezai bedel ödemeden alışverişten vazgeçebilecek. Satıcı ise ürün kendisine ulaştıktan sonra 30 gün içinde, yapılan ödemeyi masrafsız ve tek seferde iade etmek zorunda olacak.
Yeni yönetmelik taslağı, doğrudan satış yapan şirketlerin tüketiciyi açık ve anlaşılır biçimde bilgilendirmesini de zorunlu hale getiriyor. Şirketler; e-posta, SMS, posta ya da internet gibi iletişim araçlarıyla ürün ve hizmet detaylarını, cayma hakkı dahil olmak üzere tüm bilgileri tüketiciye net biçimde sunmakla yükümlü olacak.
Yönetmelikte dikkat çeken bir diğer madde ise tüketiciyi aldatıcı ve gerçeği yansıtmayan vaatlerin yasaklanması. Kişilerin baskı, rahatsızlık ya da kandırma yoluyla sisteme dahil edilmesinin önüne geçilecek. Aynı zamanda doğrudan satıcılara verilen ödül ve komisyonların şirketin yıllık net satışlarının yüzde 40’ını geçmemesi şartı getiriliyor.
Yeni düzenlemeyle birlikte, doğrudan satış faaliyeti yürüten tüm firmalar, Ticaret Bakanlığı'ndan “satış yetki belgesi” almak zorunda olacak. Üç yıl geçerli olacak bu belge için başvuru sürecinde, tüketicinin sağlığı ve güvenliği doğrultusunda ek belgeler de talep edilebilecek.
Sisteme katılmak isteyen doğrudan satıcıların 18 yaşını doldurmuş olması gerekecek. Ayrıca isteyen satıcı, hiçbir cezai yükümlülük altına girmeden sistemden ayrılabilecek. Katılım sonrası 30 gün içinde sistemden ayrılan satıcının elindeki kullanılmamış ürünler, şirket tarafından geri alınacak.
Yönetmelik taslağında, cayma hakkının kapsam dışında bırakıldığı bazı özel durumlar da yer alıyor. Tüketiciye özel hazırlanan kişisel ürünler, ambalajı açılmış hijyen ürünleri ve kurulumu tamamlanmış ürünlerde cayma hakkı kullanılamayacak.
Ticaret Bakanlığı'nın hazırladığı bu yönetmelik ile doğrudan satış sisteminde adil, şeffaf ve güvenilir bir yapının tesis edilmesi amaçlanıyor. Tüketicilerin haklarının genişletilmesi ve satıcıların yükümlülüklerinin netleştirilmesiyle sektördeki kötü niyetli uygulamaların önüne geçilmesi hedefleniyor.
Fotoğraf:ChatGPT
(HABER MERKEZİ)