Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Özbilgin, özellikle gözle görülmesi zor, sivrisineğin 6'da 1'i kadar olan "Yakarca" isimli sineklere karşı vatandaşları uyardı.
Prof. Dr. Özbilgin, Yakarca sineklerinin Leishmania adlı paraziti taşıyarak insanlarda ölümcül olabilecek hastalıklara yol açabildiğini belirtti. Özbilgin, "Bu parazitin neden olduğu hastalığın iki türü var. Biri halk arasında Şark Çıbanı olarak bilinen deri tipi, diğeri ise karaciğer ve dalağa kadar ilerleyerek ölüme neden olabilen sistemik formudur" dedi.
Her yıl 60 bin kişi ölüyor
Dünyada her yıl yaklaşık 2,5 milyon kişinin Leishmania paraziti
nedeniyle hastalandığını belirten Özbilgin, bu hastalıktan 60 bin
kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
İklim değişikliği yayılmayı hızlandırıyor
Küresel ısınmanın etkilerine de dikkat çeken Prof. Dr. Özbilgin,
"Yakarcalar sıcak havalarda çoğalıyor. İklim değişikliği, bu
sineklerin yaşam alanını genişletiyor. Ayrıca doğada köpek, fare,
sıçan gibi birçok hayvanın bu paraziti taşıması da riski
artırıyor" diye konuştu.
MCBÜ'de beş türün tamamı teşhis edilebiliyor
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji
Laboratuvarı'nda dünyada görülen beş farklı Leishmania türünün
tamamının teşhis edilebildiğini vurgulayan Özbilgin, "Bu özellik
Türkiye'de sayılı merkezde bulunuyor. Böylece doğru tanıyla
tedavi süreci hızlanıyor" ifadelerini kullandı.
Yaralar geç iyileşiyor, çocuklar riskte
Hastalığın en belirgin özelliğinin bir ay sonra çıkan ve uzun
süre geçmeyen yaralar olduğunu söyleyen Özbilgin, "Bu yaralar
bazen 6 ay ile 1 yıl arasında iyileşiyor. Çocuklarda ise kilo
kaybı, dalak ve karaciğer büyümesi, kansızlık gibi belirtiler
görülebilir" dedi.
Manisa'da tropikal iklim etkisi
Manisa'nın İzmir'den bile daha sıcak bir yapıya sahip olduğunu
kaydeden Özbilgin, "Manisa'da mikro klima etkisi nedeniyle
tropikal iklim şartları yaşanıyor. Bu da tropikal hastalıkların
görülmesini kolaylaştırıyor. 'Yakarca'lar da bu ortamda
rahatlıkla çoğalıyor" dedi.
"Korunmak mümkün ama dikkat gerek"
Vatandaşlara korunma yollarını anlatan Prof. Dr. Özbilgin,
"Cibinlik kullanmak, çöplüklerin ilaçlanması, açık bölgeleri
kapatacak kıyafetler giymek gerekiyor. Özellikle yazın yüz ve
ellerde görülen çıban benzeri yaralar ciddiye alınmalı. Eğer
çevrede birkaç kişide benzer yaralar varsa mutlaka hekime
başvurulmalı" uyarısında bulundu.
Köpeklere deltamethrin tasma önerisi
Evcil köpeklerin hastalık zincirini kırmak için önemli olduğunu
belirten Özbilgin, "Deltamethrin içeren tasmalar köpekleri korur.
Bu tasmalar sinekleri uzak tuttuğu için hem hayvan hem insan
korunmuş olur" dedi.
Bakanlık tanı ve tedavi sürecini takip ediyor
Tanı konulan vakaların Sağlık Bakanlığı tarafından tedavi altına
alındığını kaydeden Özbilgin, tedavi sonrası hastaların düzenli
olarak takip edildiğini de sözlerine ekledi.