Çanakkale, Beşeri Sermaye Endeksi'nde Zirvede!

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Türkiye'de ilk kez il düzeyinde açıklanan Beşeri Sermaye Endeksi'ne göre Çanakkale 0,781 puanla listenin zirvesinde yer alırken, Şırnak 0,599 puanla son sırada kaldı. Rapora göre, endeks değeri 2023 yılında ülke genelinde düşüş gösterdi.

Metodolojisi Dünya Bankası tarafından belirlenmiş olan endeks; hayatta kalma (5 yaş altı), sağlık ve eğitim olmak üzere üç bileşenden oluşuyor.

Endeks 0 ile 1 arasında değer almakta olup, endeks değerinin 1'e yaklaşması bugün doğan bir çocuğun sahip olduğu kaliteli eğitim ve sağlık koşulları neticesinde, gelecekteki bir çalışan olarak üretkenliğinin en yüksek değerde olduğunu ifade ediyor.

Beşeri sermaye endeksi 2023 yılında 0,690 oldu

Beşeri sermaye endeksi, 2021 yılında 0,693 iken 2022 yılında 2021'e göre %0,5 artarak 0,696 oldu. 2023 yılında 2022'ye göre %0,9 azalarak 0,690 oldu.

Endeksin alt bileşenleri olan hayatta kalma 2023 yılında 2022'ye göre %0,3 azalarak 0,985 olurken, sağlık 2023 yılında 2022'ye göre %0,2 artarak 0,966, eğitim ise 2023 yılında 2022'ye göre %0,8 azalarak 0,725 oldu.

AB ortalama endeks değeri. Türkiye'den yüksek

Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin 2020 yılında endeks değerinin ortalaması 0,730 oldu. AB-27 içinde endeks değeri en yüksek olan ülkelerin sırasıyla, 0,796 ile Finlandiya, 0,795 ile İsveç ve 0,793 ile İrlanda olduğu görüldü. Endeks değerinin en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla 0,584 ile Romanya, 0,614 ile Bulgaristan ve 0,665 ile Slovakya oldu.

Beşeri sermaye endeksinin en yüksek olduğu il Çanakkale

2023 yılında il seviyesinde en yüksek beşeri sermaye endeksine sahip il, 0,781 ile Çanakkale oldu. Bu ili, 0,761 ile Antalya, 0,756 ile Erzincan, 0,755 ile Eskişehir ve 0,749 ile Rize izledi. Beşeri sermaye endeksi en düşük olan il 0,599 ile Şırnak olurken, bu ili sırasıyla Ağrı, Şanlıurfa, Gümüşhane ve Muş izledi.

Beşeri sermaye endeksinin en çok arttığı il Çanakkale

Beşeri sermaye endeksinin 2021-2023 yılları arasında en çok artış gösterdiği ilk beş il sırasıyla 0,026 puan ile Çanakkale, 0,022 puan ile Uşak ve 0,017 puan ile aynı değer artışına sahip Siirt, Antalya, Erzincan oldu. Aynı dönemde, beşeri sermaye endeksinin düşüş gösterdiği iller sırasıyla 0,066 puan azalış ile Hatay, 0,059 puan azalış ile Adıyaman, 0,048 puan azalış ile Kahramanmaraş, 0,024 puan azalış ile Manisa ve 0,022 puan azalış ile Malatya oldu.

Beşeri Sermaye Endeksi Nedir?

Beşeri Sermaye Endeksi; bir ülkenin eğitim ve sağlık alanında ne kadar yatırım yaptığını ölçen bir endekstir. Dünya Bankası tarafından oluşturulan bu endeks, bir çocuğun 5 yaşına geldiği zaman alacağı eğitimi ve genel sağlık durumunu tahmin eder.

Beşeri Sermaye Endeksi Ne İşe Yarar?

Verimlilik Tahmini: Bir ülkenin eğitim ve sağlık alanındaki yatırımlarının, gelecekteki iş gücünün verimliliği üzerindeki potansiyelini öngörür.

Politika Rehberi: Hükûmetlerin eğitim, sağlık ve sosyal koruma politikalarını belirlemesine yardımcı olur.

Ekonomik Büyüme: İnsana yapılan yatırımın, ekonomik büyüme ve kalkınma üzerindeki etkilerini ortaya koyar.

Endeks Hangi Verilere Dayanır?

Beşeri Sermaye Endeksi üç ana alandaki verileri bir araya getirerek oluşturulur:

Hayatta Kalma: 5 yaşın altındaki çocuk ölüm oranları.

Eğitim: Çocukların okula devam ettikleri süre ve uluslararası sınavlardaki başarı düzeyleri.

Sağlık: 15 yaşın üzerindeki yetişkinlerin hayatta kalma oranları ve çocuklarda büyüme geriliği prevalansı.