Görme engellilerden Güvenlik Günü çağrısı: "Kaldırımlar ölüm tuzağı gibi!"

15 Ekim Dünya Beyaz Baston Görme Engelliler ve Güvenlik Günü dolayısıyla Türkiye Görme Engelliler Derneği Çanakkale Şubesi ile Çanakkale Altınokta Körler Derneği üyeleri Cumhuriyet Meydanı’ndaki törende bir araya geldi.

Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın ardından Atatürk Anıtı’na çelenk sunumu ile devam eden törende konuşan Çanakkale Altınokta Körler Derneği Başkanı Nagihan Çetin şunları söyledi:

“Beyaz baston, görme engellilerin bağımsızlığının ve güvenliğinin simgesidir. Bu anlamlı günde tüm kamu kurumlarından erişilebilir bir yaşam için aşağıdaki adımların atılmasını talep ediyoruz.

Körler için bağımsızlığın ve birey olmanın simgesi beyaz bastonun böylesine özel ve anlamlı bir günde anılması hepimiz için büyük bir önem taşımaktadır.

Ancak bugünün adında yer alan güvenlik kurumunu unutmamanız gerekiyor. Çünkü maalesef şehrimiz beyaz baston kullanan total körler için güvenli değildir. Çanakkale'de trafik ışıkları tedbir iyileştirme sistemi hâlâ bulunmamaktadır. Eski Kordon Bölgesi'nde denize düşmeyi engelleyecek bir bariyer hala yapılmamıştır.

Bu konuda Belediye Başkanımız söz vermesine rağmen o günden bu güne hiçbir önlem alınmamıştır. Üstelik 2025 yılı içerisinde iki dernek yerimiz bu bölgede denize düşmüştür. Orada kayıkları korumak için tel örgü bulunurken körlerin güvenliği için sıkı koruma yapılmamıştır. Şehrimizdeki kaldırımları kenarına yerleştirilen dubalara körler neredeyse her hafta bacaklarını çarpmaktadır.

Yamuk dikilmiş ve hatalı yerleştirilmiş tabelalara başımızı vurmaya, kaldırımları işgal eden esnafların eşyalarına, motorlara takılmaya halen devam ediyoruz. Birçok noktada hatalı düzenlenmiş kılavuz yollar bizler için güven değil tam tersine tehlike oluşturmaktadır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen sorunlar konusunda yeterli denetim ve yaptırım uygulanmamaktadır.

21. yüzyılda görme engellilerin yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla erişilebilirliği arttırma çabaları yerine en basit güvenlik önlemlerinin ve düzenlemelerin dahi eksik kalması gerçekten üzücü ve hayal kırıklığı yaratan bir durumdur. Tüm bu nedenlerle açıkça ifade ediyoruz ki şehrimiz hâlâ erişilebilir değildir.

Diğer taleplerimiz kamu kurumlarının sosyal medya paylaşımlarında yer alan görsellere betimleme eklenmesi, resmi internet sitelerinin erişilebilirlik standartlarının uygun hale getirilmesi ve denetlenmesi. Kamu binalarında bireysel yönlendirme levhaları, tabaka planları ve sesli asansör sistemlerinin bulunması. Toplu taşıma araçlarında sesli durak amforlarının aktif hale getirilmesi.

Kamuya açık alanların herkes için erişilebilir bir biçimde düzenlenmesi, beyaz bastonların devlet tarafından ücretsiz karşılanması, kamu personeline erişilebilirlik farkındalık eğitimi verilmesi, yeni yapılan her bina yol ve dijital platformda erişilebilirliğin yasal zorunluluk haline getirilmesi.

Bizler Altın Nokta Körler Derneği olarak bu sorunların çözülmesini talep ediyoruz. Erişilebilirlik ile ilgili taleplerimizin her zaman arkasındayız.”

Türkiye Görme Engelliler Derneği Çanakkale Şubesi’nden Berkay Ekici ise şunları söyledi:

“Yollarımız, kaldırımlarımız, sosyal yaşam alanlarımız maalesef çukurlarla, mantarlarla, kazık ve zincirlerle adeta ölüm tuzağı gibi. Bugüne kadar yurdun pek çok yerinde çok sayıda arkadaşımız çukurlara düşerek mantar, zincir gibi engellere takılarak yaralanmış, hatta hayatını kaybedenler olmuştur. Vatandaşlarımız bazı yerlerde araçlarını kaldırıma, hatta sarı çizgilerin üzerine koymakta; bazı esnaf da tezgâhlarını sarı çizgilere koyarak bunların kullanımını engellemekte ve çeşitli kazalara neden olmaktadır. Sürücülerimizi, esnafımızı ve vatandaşlarımızı bu konuda duyarlı olmaya davet ediyoruz.

Sizlerden dileğimiz yollarda, kalabalık yerlerde elinde beyaz baston olan kişilere rastladığımızda yanına varıp, kendinizi tanıtarak yardıma ihtiyacı olup, olmadığını sormamızdır.

Yardım istemesi halinde onun kolunuza girmesini ya da dirseğinizden tutmasını sağlayarak; yarım adım önden yürüyüp karşıya geçmesine ya da hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmanız gerekir.

Öte yandan kentlerimizin büyük çoğunluğu, şehir içi toplu ulaşım araçlarında, belediye halk otobüsleri, duraklarda ve yaya geçitlerinde sesli anons sistemi bulunmamaktadır. Ya da bulunmakta ama doğru dürüst çalışmamaktadır. Bu konuda yetkililerin verdiği sözler ısrarla yerine getirilmemektedir.

Bizler için yapıldığı söylenen sarı takip çizgileri çoğu yerde plastik malzeme ile kaldırımlara yapıştırılarak yapıldığı için sıcakta kalkarak, soğukta donarak yeni kazalara yol açmaktadır.

Bu hizmetlerin evrensel standartlara uygun olarak yapılması hem hizmeti güçlendirecek hem de kaynakların israfını önleyecektir.

Son olarak yöneticilerimize, siyasal pratiklerimize ve TBMM'ye bir çağrımız var. Bugün birçok çağdaş dernek demokratik ülkelerde beyaz baston yasası bulunmaktadır.

Meclisimizin, sivil toplum örgütlerimizin görüşünü de alarak en kısa zamanda beyaz baston standartlarını, kullanım alanlarını, ihlallere yönelik yaptırımları da kapsayacak şekilde beyaz baston yasasını çıkarmasını istiyoruz.”