Pestisit sorununa dijital çözüm: Yapay zeka tarımda güvenliği artırıyor

Yaşar Üniversitesi MYO Gıda Teknolojisi Programı Gıda İşleme Bölüm Başkanı Biyomühendis Dr. Öğretim Üyesi Ece Yıldız Öztürk, gıda endüstrisinin çağın en büyük teknolojik dönüşümlerinden birini yaşadığını vurgulayarak şunları söyledi: "Yapay zeka destekli sistemler, artık yalnızca otomasyon sağlamakla kalmıyor; aynı zamanda üretim süreçlerini analiz ediyor, sorunları önceden tespit ediyor ve kaliteyi artırıyor. Özellikle gıda işleme teknolojilerinde yapay zekanın kullanımı hem üreticilere hem de tüketicilere büyük avantajlar sunuyor."

Üreticiden tüketiciye gıda güvenliği

Gıda güvenliğinin, küresel ölçekte en kritik konulardan biri olmaya devam ettiğini belirten Biyomühendis Dr. Öğr. Üyesi Ece Yıldız Öztürk, "Yapay zekanın gıda güvenliği alanındaki uygulamaları, modern gıda endüstrisinin güvenilirliğini ve tüketici sağlığını önemli ölçüde arttırıyor. Bu teknoloji sayesinde mikroorganizmaların ve patojenlerin tespiti daha hızlı ve hassas hale gelirken, gıda maddelerinde kontaminasyon riskleri en aza indirilebiliyor. Makine öğrenimi ve büyük veri analizleri kullanılarak, gıda üzerindeki zararlı mikroorganizmaların yayılımı öngörülerek, olası hastalıkların önlenmesine katkı sağlanıyor. Ayrıca yapay zeka tabanlı sensörler ve veri analitiği, gıda izlenebilirliği alanında tedarik zincirinin her aşamasını detaylı şekilde takip ederek, kalite sorunlarını ve olası riskleri minimize edebiliyor" dedi.
Akıllı algoritmalar sayesinde üretim süreçleri optimize edilerek, daha az maliyetle daha yüksek verim elde edilebildiğini söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Ece Yıldız Öztürk "Enerji verimliliğini artırarak, hammaddenin en doğru şekilde kullanılmasını sağlayan bu teknolojiler, gıda sektörünün sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasında kritik rol oynuyor" diye konuştu.

Artan pestisit kullanımı ekosisteme tehdit

Dünya genelinde tarımda kullanılan pestisit miktarının her yıl artış gösterdiğini bunun da ekosistem için tehlike oluşturduğunu anlatan Yaşar Üniversitesi MYO Gıda Teknolojisi Programı Gıda İşleme Bölüm Başkanı Biyomühendis Dr. Öğr. Üyesi Ece Yıldız Öztürk, "Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, son 30 yılda pestisit tüketiminde ciddi bir yükseliş yaşandı. Bu artış yalnızca gıda güvenliğini değil, aynı zamanda toprak, su kaynakları ve genel ekosistem sağlığını da olumsuz etkiliyor. Pestisitlerin gıdalarda bıraktığı kalıntılar, kısa vadede akut zehirlenmeler ve alerjik reaksiyonlara; uzun vadede ise kanser, nörolojik bozukluklar ve hormonal dengesizlikler gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor" dedi.

Anlık takip, hızlı müdahale

Dr. Yıldız Öztürk, bu riski azaltmak için tarım ve gıda üretim süreçlerine yapay zeka teknolojilerinin entegre edilmesinin önemine vurgu yaparak şu değerlendirmelerde bulundu:
"Yapay zeka destekli sistemler sayesinde, tarım alanlarından eş zamanlı veri toplanarak ekonomik ve sağlıklı bir pestisit yönetimi sağlanabiliyor. Geliştirilen akıllı sensörler, görüntü işleme algoritmaları ve uzaktan algılama teknolojileriyle pestisit kalıntıları hızlı ve hassas biçimde tespit edilebiliyor. Yapay zeka tabanlı analiz sistemlerinin yaygınlaşması hem üreticilere hem de tüketicilere büyük avantaj sağlıyor."